<<ส่งท้าย>> ในตอนแรก ผมไม่คิดว่าผมจะจบกระทู้ลงที่ตรงนี้ ยังมีองค์ความรู้เล็กๆ น้อยๆ ที่ผมได้จากการลงทุนหุ้นเทคฯ สหรัฐฯ ที่ผมคิดว่าน่าจะเป็นประโยชน์กับเพื่อนๆ นักลงทุนอีก อย่างไรก็ตาม ผมพบถึงความผิดพลาดในการสื่อสารของผมอย่างรุนแรง ที่ทำให้เพื่อนที่ผมรักและปรารถนาดีมาโดยตลอด อย่างหมอเค ต้องรู้สึกแย่มา...

4. Valuation คือ ข้อได้เปรียบ สมัยอยู่ไทย อ่านบทวิเคราะห์ของนักลงทุน รู้สึกว่า ทำไมเค้าถึงทำ Valuation แบบนี้นะ ดูแล้วไม่ค่อยสมเหตุสมผลเลย พอไปลงทุนในสหรัฐฯ แรกๆ เราก็ตะลึงพึงเพลิดกับองค์ความรู้ ความลึกของเค้า แต่พอมาถึง Valuation ก็รู้สึก งงๆ อยู่เหมือนเดิม ว่าทำไมถึง Valuation แบบนี้น้า...า ได้มาเ...

สำหรับเพื่อนๆ ที่ไปลงทุนในหุ้นสหรัฐฯ เพื่อนๆ อาจจะรู้สึกว่า เราจะไปเทียบอะไรกับเค้า เราก็สู้เค้าไม่ได้สักอย่าง ภาษาเราก็ไม่ได้ องค์ความรู้เราก็ไม่ได้ ความขยันเราก็ไม่ได้ ทีมงานเราก็สู้ไม่ได้ ข้อมูลเราก็ไม่ได้ เม็ดเงินเราก็ไม่ได้ แหล่งข้อมูลหรือสังคมนักลงทุนเราก็ไม่มี อาจารย์หรือคนที่จะขอคำปรึกษาเราก...

ในการลงทุนของผมเอง ผมโชคดีเริ่มต้นลงทุนตอนที่ตลาดเล่นง่าย เพราะ คนยังไม่สนใจลงทุนในหุ้นในช่วงนั้น คนที่ลงทุนในหุ้น จะเป็นพวกนอกคอก ที่ผู้ใหญ่รู้เข้า ก็จะกลัวว่าจะเกิดเรื่องเลวร้ายกับเรา เป็นอาชีพที่คนไม่ให้ค่า ตลาดหุ้นไทยในช่วงนั้นจึงมีประสิทธิภาพต่ำมาก เกมของพวกเราในช่วงนั้น ก็คือ ศึกษา เจาะลึก แล้...

<<ครั้งสุดท้าย>> ข้อได้เปรียบในการลงทุน คำๆ นี้ผมพึ่งรู้ว่า คนเข้าใจคำนี้ผิดไปจากทฤษฎีมาก หรือ ความเข้าใจของโลกในการลงทุนกระแสหลักมากๆ ในโลกการลงทุนในตลาดประเทศที่พัฒนาแล้ว นักลงทุนจะได้รับการศึกษาเกี่ยวกับเรื่องทฤษฎีการเงินอย่างพวก Modern Portfolio Theory, CAPM หรือ ตลาดมีประสิทธิภาพ แล้วก็กลายเป็น...

พึ่งได้รับทราบว่าสิ่งผมโพสต์พาดพิงถึงหมอเค ได้ก่อความเสียหายให้เกิดขึ้นกับหมอเค ผมไม่มีเจตนาที่จะทำอะไรไม่ดีกับหมอเค ผมเสียใจกับข้อความของผม ผมขอโทษด้วยนะครับ ขอบคุณสำหรับพี่ที่มาสะกิดเตือน และขอบคุณสำหรับ feedback จาก หมอเค ที่ทำให้รู้ว่าผมเป็นคนที่มีปัญหาขนาดไหน ผมจะพยายามทำตัวให้ดีขึ้น ไม่ไปทำสิ่...

ผมขอโทษหมอเคด้วยนะครับที่ทำให้หมอเคโกรธ และรู้สึกแย่ขนาดนี้ ผมไม่คิดเลยว่าสิ่งที่ผมโพสต์ลงไปเมื่อต้นปี มันจะถูกตีความแบบนี้ ผมมีปัญหาในการสื่อสารจริงๆ แหละ ซึ่งผมก็ไม่รู้อะไรเลยจริงๆ กับสิ่งที่เกิดขึ้นในสังคมนักลงทุนไทย ผมแค่คิดว่าในเศรษฐกิจไทยมีการเติบโตต่ำ และมีปัญหาในเชิงโครงสร้างเมื่อเทียบกับประ...

ขออนุญาตินะครับ ผมเห็นตั้งแต่กระทู้ก่อนละ ที่คุณ Picatos พาดพิง พี่หมอ ท่านนึงเรื่องข้อได้เปรียบของเค้า คือผมไม่เข้าใจทำต้องตัดสินว่าท่านนั้นขนาดนั้นด้วยหรือครับ แล้วในกระทู้นี้ก็ยังไม่หยุดพาดพิงอีก ผมว่าไม่แฟร์เลย และดูเหยียดมากด้วยครับ ขอให้ Mod ช่วยลบการโพสพาดพิง บุคคลที่สาม แบบนี้เถอะครับ สังคม...

จังหวะชีวิตของคนเราในการเข้ามาทำอะไรตอนไหน เกิดตอนไหน พื้นที่ไหน จะเป็นตัวกำหนดเส้นทางเดินส่วนใหญ่ การเข้ามาลงทุนในจังหวะไหนก็จะเป็นตัวกำหนดเส้นทางเดินของนักลงทุน คนที่ได้เริ่มต้นเข้ามาลงทุนในช่วงหลังวิกฤต อย่างช่วง 2003 ในไทย หรือในช่วงหลัง Subprime ในสหรัฐฯ ถือว่าโชคดีมาก แต่คนที่เข้ามาลงทุนในปี 1...

ในไทย ส่วนใหญ่กิจการมักจะอยู่ใน State ไม่ Mature Growth ก็ Mature Stable ถึงแม้ว่าจะมีธุรกิจที่เป็น High Growth โผล่เข้ามาบ้าง แต่ขนาดตลาด กำลังซื้อของผู้บริโภคของเราก็เล็กเหลือเกิน รันเวย์ สั้นสุดๆ ขนาดตลาดและโอกาสที่เล็ก ทำให้ความหลากหลายของธุรกิจมีน้อย แต่พอเราเข้าไปลงทุนในสหรัฐฯ สิ่งแรกที่เราต้อ...

การ Shift ตัวเองจากการเป็น Value Investor มาเป็น Impact Investor ในช่วงปี 2020 เป็นการกระทำในจังหวะที่ผิดที่สุด ไพ่ดีๆ ที่ผมเคยจั่วได้มา ในคราวนี้ออกเป็นไพ่ที่แย่มากๆ จากการที่ผมลงทุนในหุ้น Value และ หุ้น Special Situation ตอนอยู่ไทยในช่วงปี 2003-2013 มาเป็นหุ้น Mature Growth อย่าง Google, Facebook ...

<<ครั้งที่ 4>> ใน คลิป ก่อนหน้าของ อ. Damodaran บอกว่า โชค เป็นสิ่งที่มีผลมากๆ ในการลงทุน ผมโชคดีที่สนใจเกี่ยวกับการเงินการลงทุนในปี 2002 ได้มาเจอ Yoyo ในการแข่งขัน Money Award ของตลาดหลักทรัพย์ และได้รับคำแนะนำจาก อ.โย ให้ลองอ่านหนังสืออ. นิเวศน์ ให้ลองศึกษาบัฟเฟต การลงทุนแบบ Value Investing และที่...

ในคลิป อาจารย์ บอกว่า Faith เป็นสิ่งที่ต้องเกิดขึ้นมาจากภายใน ไม่สามารถที่จะยกให้กันได้ โดยส่วนตัวแล้ว ถ้าจะให้ผมแบ่งประเภท ระดับของความเข้มข้นของ ศรัทธา ที่เราต้องสร้างขึ้น ผมคิดว่าอย่างนี้ครับ 1. ศรัทธาในสิ่งที่ยิ่งใหญ่กว่าตัวเอง ไม่ว่าจะเป็นพระเจ้า ศรัทธาในความจริงของธรรมชาติ หรือหลักวิทยาศาสตร์ ...

<< เขียนครั้งที่ 3 >> นอนรู้สึกตัวตื่นแล้วก็มีความคิดลอยขึ้นมาซ้ำๆ เกี่ยวกับเรื่อง ศรัทธา Black Swan กับการลงทุนหุ้นต่างประเทศ ในการลงทุนหุ้นต่างประเทศ เวลาเกิด Black Swan ขึ้น ระดับความรุนแรงของความบีบคั้นและความกลัว จะรุนแรงมากกว่าการลงทุนในประเทศ เพราะ เราสูญเสียความรู้สึกของ Control ความรู้สึกคุ...

สำหรับผมเอง จากประสบการณ์การลงทุนมา สิ่งสำคัญสิ่งแรกในการลงทุน คือ เราต้องเชื่อ และศรัทธาว่า ถ้าเราลงทุนในหุ้นผ่าน Index แล้วถือไปเฉยๆ ในระยะยาวโดยไม่สนใจมัน ไม่ทำอะไรกับมัน ไม่ใช้ความพยายามอะไรกับมัน สุดท้ายแล้วมันจะดีเอง เพราะ โลกนี้กำลังดีขึ้นอยู่ทุกวัน สำหรับส่วนที่ไม่ใช่สภาพคล่องที่เอาไว้ใช้จ่า...

ถ้าผมจำไม่ผิด การลงทุนในหุ้นโลกโดยรวม จะให้ผลตอบแทนระยะยาวประมาณ 7-10% ถ้าเราเข้าซื้อในช่วงตลาดหุ้นแพงก็อาจจะได้ผลตอบแทนต่ำไปบ้าง แต่ถ้าเข้าซื้อในช่วงถูกก็จะได้สูงกว่าบ้าง แต่โดยรวมแล้ว ถ้าเราลงทุนอย่างต่อเนื่อง จัดสรรเงินมาลงทุนทุกๆ เดือนอย่างต่อเนื่อง เราจะได้ผลตอบแทน 7-10% ในระยะยาว ซึ่งผลตอบแทน ...

อย่างช่วงนี้นักลงทุนก็จะกลัวๆ กันว่าเงินเฟ้อสูงๆ แบบนี้ มันจะกลับไปเป็นแบบช่วง 1970-1980 หรือเปล่า ที่เกิด Stagflation จากการดำเนินนโยบายที่ผิดพลาด ของรัฐบาลฯ หลายๆ อย่าง เท่าที่ผมจำได้ อย่างในช่วงเวลาเดียวกันที่ตลาดหุ้นสหรัฐฯ ไม่ไปไหน ตลาดหุ้นญี่ปุ่นก็ขึ้นเยอะมาก หลังจากฟองสบู่ญี่ปุ่นแตกหุ้นไทยและ ...

ในหนังสือเรื่อง More from Less เพราะ โลกใบนี้ดีขึ้นอยู่ทุกวัน มาจากปัจจัยสำคัญ 4 อย่าง คือ 1) Technological Innovation 2) Capitalist Competition 3) Public Awareness และ 4) Resposive Government เราเลยเห็นเศรษฐกิจโลกโตขึ้นอยู่ทุกวัน และเห็นเห็นตลาดหุ้นสหรัฐฯ ปรับตัวสูงขึ้นมาตลอด จากในอดีตที่ตลาดหุ้นสห...

โลกใบนี้ยังดีขึ้นอยู่ทุกวัน เพราะ คนในโลกใบนี้ยังคง "พยายาม" ที่จะทำอะไรให้ดีขึ้นอยู่ทุกวัน ตอนที่เกิด COVID ขึ้นใหม่ๆ ทุกอย่างหดหู่ถึงขีดสุด ผมได้ร่วมฟังสัมมนาอันหนึ่งเกี่ยวกับ Emotional Intelligence วิทยากรเค้าเล่าให้ผมฟังว่า ในช่วง Great Depression ที่หลายๆ คนหมดหวังสิ้นหวัง ได้เกิด Tec...

อย่างไรก็ตาม ในยามนี้ทักษะของนักลงทุนหุ้นเทคฯ ที่ต้องใช้มากที่สุด คือ การยกจิตในยามที่ควรยก เสียมากกว่า ถ้าพูดเป็นภาษาของ VI คือ จงโลภในยามที่คนอื่นกลัว ผมคิดว่าระดับความกลัวของนักลงทุนตอนนี้น่าจะไปกันถึงขีดสุด เหมือนกับอ่าน Year-End Message จากป้า Cathie Wood ว่าจากการ Survey ของ BofA ระดับของการถื...

ผมคิดว่าทักษะที่สำคัญมากในการลงทุน กับ การใช้ชีวิต คือ การรักษาสภาพความเป็นกลางของใจของเรา ให้มองสิ่งต่างๆ ตามความเป็นจริง เราจำเป็นต้องมีความสามารถในการยกจิตในยามที่สมควรยก ข่มจิตในยามที่สมควรข่ม ในช่วงก่อนหน้าที่มีสัญญาณฟองสบู่มากมาย ผมจำได้ว่าเมื่อปีที่แล้วตอนผมไปอยู่สหรัฐฯ ไปเจอเด็กเสิร์ฟคนไทยคน...

<< ขอขั้นเวลารายการเล็กน้อย หลังจากเขียนไปเสร็จครั้งที่ 1 นี่คือ การเขียนครั้งที่ 2 >> เนื่องจากการเขียนแต่ละรอบ ผมเขียนในช่วงเวลาต่างกัน เขียนเสร็จในชีวิตจริงผมอาจจะเจอเรื่องราว เหตุการณ์อะไรหลายๆ อย่าง ความไหลรื่น ต่อเนื่องของเนื้อหาอาจจะไม่ต่อเนื่อง หรือเกี่ยวข้องอะไรกันเลย หรือบางนี้เนื้อหา เรื่...

นอกจากนี้แนวโน้วนึงที่กำลังเกิดขึ้นในโลกก็คือ Universal Basic Income ซึ่งการที่รัฐบาลสหรัฐฯ แจกเงินประชาชนในช่วง COVID เปรียบเสมือนการทดลองในเรื่อง Universal Basic Income ครั้งใหญ่ ในมุมมองของนักเทคโนโลยี Futurist เค้าคิดกันว่า ถ้าเทคโนโลยีพัฒนามากขึ้นเรื่อยๆ เราจะเข้าถึงพลังงาน ทรัพยากรต่างๆ มากขึ้...

ถ้าเรามองโลกตามความเป็นจริงได้มากขึ้นแล้ว ความเป็นจริงหนึ่งในการลงทุน คือ ในเมื่อโลกใบนี้ดีขึ้นอยู่ทุกวัน การลงทุนในกิจการ จึงไม่ใช่ Zero Sum Game เงิน 20,000 บาท ในอดีต เราอาจจะซื้อทีวีขาวดำได้สักเครื่อง แต่เงิน 20,000 บาทในวันนี้เราซื้อโทรศัพท์ Smartphone ที่ทำให้อะไรได้มากกว่าเงิน 20,000 บาทในอดี...

สิ่งที่เกิดขึ้น คือ ถ้าเราไม่ได้ฝึกจิต ตามปกติแล้ว เราจะไม่ได้มองโลกตามความเป็นจริง การมองโลกตามความเป็นจริง คือ เราต้องฝึกไม่ให้กลไกตามธรรมชาติของเราทำงานตามปกติ เราจำเป็นต้องใช้สติ ใช้ความเข้าใจของแรงขับเคลื่อนที่อยู่เบื้องหลังการตัดสินใจที่ไม่สอดคล้องกับความน่าจะเป็น ความเสี่ยง และโอกาส ในการที่จ...

เมื่อสภาพจิตความปกติ เป็นกลางระดับหนึ่ง คำถามที่ตามมา คือ ทำไมเราถึงรู้สึกแบบนี้ ตอบแบบกำปั้นทุบดิบ ก็คงจะตอบว่า แน่ล่ะ ก็หุ้นมันตกหนักนิ จะให้ร่าเริง มีความสุข สบายใจได้อย่างไร แต่คำถามที่ลึกลงไปกว่านั้น คือ อะไรเป็นตัวกำหนดให้พฤติกรรมของเราเป็นแบบนั้น ทุกคนในโลกเห็นหุ้นตกแล้วเครียด หดหู่รึเปล่า มี...

ปี 2022 เป็นปีที่หุ้นเทคฯ ลงหนัก พอร์ตผมก็เจ็บหนักที่สุดนับตั้งแต่ปี 2008 เช่นกัน ซึ่งอันนี้เป็นสถานการณ์เริ่มต้นของการเขียนขณะนี้ ผมจะเริ่มต้นด้วยความรู้สึกที่เป็นปัจจุบันที่ผมเชื่อว่าคนที่ลงทุนหุ้นเทคฯ รู้สึกกัน - สิ่งที่ผมศึกษามา คือ เวลาที่สภาพจิตของเราอยู่ในสภาวะที่หดหู่เศร้าหมอง เป็นทุกข์มากๆ ...

ปี 2022 กำลังจะผ่านไป ปีนี้ผมลงทุนในหุ้นเทคฯ สหรัฐฯ ได้ครบ 10 ปี แถมปีนี้หุ้นเทคฯ ลงหนัก พอร์ตคนที่ลงทุนในหุ้นเทคฯ หลายๆ คนคงจะเสียหายมากเป็นพิเศษ เมื่อเทียบกับการลงทุนประเภทอื่น เลยอยากจะสรุปองค์ความรู้เล็กๆ น้อยๆ ที่ผมได้รับมาจากการลงทุนที่ต่างประเทศมาตลอด 10 ปีนี้ เผื่อจะช่วยให้เพื่อนๆ ที่กำลังหม...

ผมขอถามอ.ตี่เปนความรุ้หน่อยนะครับ เวลาดอกเบี้ยขาขึ้นเช่นนี้ อ.ตี่คิดrisk free rateจากการคาดการณ์ดอกเบี้ย/bond yieldในอนาคตจากพวกanalystหรือใช้ของปัจจุบันครับ ขอบคุณครับ โดยส่วนตัวแล้ว ภาพ Macro ความถูกความแพงของตลาด และทิศทางตลาดโดยรวม จะเป็นปัจจัยในการจัด asset allocation เสียมากกว่า ซึ่งผมก็จะดูร...

หุ้นที่มันจะกลับมาโตได้หลังจาก Bull Whip Effect นี้ แต่ต้องบอกว่า พอ growth มันชะลอเยอะๆ ก็ยังเสียวๆ อยู่เลยครับว่ามันจะกลับมาโตได้แค่ไหน ยกตัวอย่างเช่น Shopify เป็นต้น (ถ้าใครมีตัวไหนที่คิดว่า return กลับมาโตแบบ precovid ได้กระซิบมานิดนึงนะครับ 555) เยอะแยะครับ สิ่งที่คนกลัวตอนนี้ คือ กลัวเยอะเกิน...