หุ้นโรงงาน/ดร.นิเวศน์ เหมวชิรวรากร

[Thai VI Article]

โลกในมุมมองของ Value Investor         7 กันยายน 2556
ดร. นิเวศน์ เหมวชิรวรากร

หุ้นโรงงาน
 
​ถ้าจะถามว่าหุ้นกลุ่มไหนในตลาดหลักทรัพย์ที่มีผลงานหรือให้ผลตอบแทนแก่ผู้ถือหุ้นน้อยกว่ากลุ่มอื่นอย่างมีนัยสำคัญและ “น่าผิดหวัง”  มากในช่วงหลายปีที่ผ่านมาที่ดัชนีตลาดได้ปรับตัวขึ้นมาอย่างโดดเด่น  ผมอยากจะตอบว่าคือ  “หุ้นโรงงาน”   นี่ไม่ใช่หุ้นที่แบ่งตามภาคอุตสาหกรรมและไม่น่าจะมีใครมาจัดหมวดหมู่แต่ผมคิดว่ามันเป็นกลุ่มหุ้นที่มีลักษณะในการ  “ทำมาหากิน”  ที่คล้ายคลึงกันในอุตสาหกรรมส่วนใหญ่  และมันแตกต่างจากหุ้นกลุ่มอื่นที่ไม่มีใครจัดเป็นหมวดหมู่เหมือนกันอย่างเช่น  “หุ้นโรงเรือน”  หรือ  “หุ้นมียี่ห้อโดดเด่น”

​คำนิยามของ “หุ้นโรงงาน”  ของผมก็คือ  “หุ้นของบริษัทจดทะเบียนที่ผลิตสินค้าเพื่อขายให้กับลูกค้าที่จะนำมันไปประกอบเป็นสินค้าสำเร็จรูปหรือนำไปจัดจำหน่ายให้แก่ผู้บริโภคในชื่อยี่ห้อของเขา”  ซึ่งบริษัทส่วนใหญ่ก็คือ  บริษัทผู้ผลิตชิ้นส่วนสินค้าอุตสาหกรรม  เช่น รถยนต์  ผู้ผลิตชิ้นส่วนอิเล็คโทรนิกส์ บริษัทที่ผลิตวัตถุดิบที่ผู้ซื้อนำไปใช้ในการผลิตสินค้าสำเร็จรูปเช่น  ผ้าผืนหรือผลิตภัณฑ์บรรจุหีบห่อ เช่น  กระดาษ ฟิล์มแบบต่าง ๆ    และผู้ผลิตที่เป็น OEM ซึ่งก็คือผลิตสินค้าสำเร็จรูปภายใต้ยี่ห้อของลูกค้า  เป็นต้น

​หุ้นโรงงานนั้นเป็นกิจการที่มีจุดด้อยหลาย ๆ  ประการมองในแง่ของธุรกิจ  ประการแรกก็คือ  สินค้าของบริษัทนั้น  มักจะเป็นสินค้าโภคภัณฑ์ที่มีลักษณะเหมือน ๆ  กับสินค้าของคู่แข่งหรือผู้ผลิตอื่นนั่นคือมันมีคุณสมบัติและรูปสมบัติเหมือน ๆ  กัน  สินค้าของบริษัทแยกไม่ออกจากสินค้าของบริษัทอื่นยกเว้นเครื่องหมายการค้าที่อาจจะติดอยู่ที่หีบห่อ  ว่าที่จริง  เครื่องจักรที่ใช้ในการผลิตสินค้าเองนั้นก็อาจจะซื้อมาจากบริษัทเดียวกัน  วัตถุดิบก็เหมือนกัน  ดังนั้น  สินค้าที่ผลิตออกมาจึงเหมือนกัน  ความแตกต่างถ้าจะมีก็อาจจะมาจากความสามารถหรือฝีมือในการผลิตของพนักงานและการควบคุมคุณภาพซึ่งผมเองคิดว่าเป็นความได้เปรียบที่ไม่ใคร่จะยั่งยืนเนื่องจากเมื่อเวลาผ่านไปคนก็  “เรียนทันกัน” ดังนั้น  ราคาขายของสินค้าโรงงานจึงใกล้เคียงกันหมดและบริษัทกำหนดไม่ได้  ขึ้นอยู่กับราคาตลาด  หรือราคาที่ทำให้บริษัทระดับกลาง ๆ พออยู่ได้ในภาวะปกติ

ความแตกต่างอีกอย่างหนึ่งที่อาจจะช่วยให้บริษัทหนึ่งได้เปรียบคู่แข่งก็คือ  ด้านของต้นทุนการผลิตที่อาจจะต่ำกว่าเนื่องจากเรื่องของค่าแรงและต้นทุนอื่น ๆ  ที่เกิดขึ้น  อาจจะเนื่องจากขนาดของกำลังการผลิตที่สูงกว่า  อย่างไรก็ตาม  นี่ยังไม่ทำให้ Margin หรือกำไรต่อยอดขายของบริษัทดีนัก  เหตุผลก็คือ   ในธุรกิจการรับจ้างผลิตนั้น  ผู้ซื้อมักจะเป็นรายใหญ่มีอำนาจในการต่อรองสูง  โดยเฉพาะบริษัทของญี่ปุ่นนั้นมักจะมีนโยบาย  “Cost Down”  คือขอให้ Supplier ลดราคาชิ้นส่วนหรือสินค้าที่ขายลงทุกปีอาจจะปีละ 2-3% ซึ่งอาจจะทำให้กำไรของบริษัทผู้ผลิตชิ้นส่วนโตได้ยาก  และในกรณีที่ต้นทุนการผลิตเช่นค่าแรงเพิ่มขึ้นมากอย่างในช่วงเร็ว ๆ  นี้ก็ทำให้กำไรของธุรกิจหุ้นโรงงานแทบจะไม่โตเลย

​หุ้นโรงงานที่ผลิตสินค้าโดยเฉพาะที่เป็นชิ้นส่วนอีเล็กโทรนิกส์นั้น  ส่วนใหญ่หรือแทบทั้งหมดก็จะเป็นการส่งออกซึ่งมักจะถูกกระทบจากปัจจัยหลายอย่างที่ควบคุมไม่ได้  เช่น  เรื่องของค่าเงินที่ผันผวนทำให้ผลประกอบการของบริษัทไม่ใคร่แน่นอน  ในช่วงที่ค่าเงินบาทแข็งบริษัทมักขายสินค้าได้น้อยลง  เช่นเดียวกับในยามที่เศรษฐกิจโลกอ่อนแอซึ่งทำให้ความต้องการสินค้าลดลง  นอกจากนี้  ราคาของชิ้นส่วนอีเล็กโทรนิกส์เองก็ผันผวนคล้าย ๆ  กับสินค้าโภคภัณฑ์อื่น ๆ  เหมือนกัน ดูเหมือนว่าปัจจัยที่เอื้ออำนวยต่อธุรกิจในกลุ่มนี้อย่างชัดเจนจะเป็นเรื่องของค่าเงินบาทที่อ่อนลงอย่างที่กำลังเป็นอยู่ในช่วงนี้ที่ทำให้หุ้นโรงงานในกลุ่มนี้ดูดีขึ้น   อย่างไรก็ตาม  มันจะดำรงอยู่นานเท่าไรก็เป็นเรื่องที่คาดเดาได้ยาก  และนี่ก็ทำให้หุ้นเหล่านี้ไม่สามารถที่จะมีคุณค่าหรือมีค่า PE ที่สูงได้

​จุดอ่อนของหุ้นโรงงานยังอยู่ที่ด้านของการผลิตที่มักจะต้องใช้เครื่องมืออุปกรณ์จำนวนมากที่ต้องมีการลงทุนสูงเมื่อเทียบกับยอดขาย  ดังนั้น  เมื่อยอดขายเพิ่มขึ้นถึงจุดหนึ่ง  บริษัทก็มักจะต้องลงทุนเพิ่มในอัตราที่ค่อนข้างสูง  นอกจากการลงทุนในสินทรัพย์ถาวรที่เป็นโรงงานและเครื่องจักรแล้ว  บริษัทก็มักจะต้องลงทุนสต็อกวัตถุดิบ  สินค้า  และการให้เครดิตทางการค้าแก่ลูกค้าค่อนข้างยาว ทำให้เม็ดเงินต้องไปจมอยู่ค่อนข้างมากแม้ว่าบางส่วนจะได้รับการชดเชยจากผู้ขายวัตถุดิบให้แก่ตนเองก็ตาม   ดังนั้น  กำไรของบริษัทจึงมักจะไม่สามารถนำมาจ่ายเป็นปันผลได้มากเหมือนกับธุรกิจบริการอื่น ๆ  ที่มักจะมีกระแสเงินสดดีกว่า  ผลจากการนี้ทำให้ “คุณค่า” ของบริษัทโรงงานลดลงเมื่อเปรียบเทียบกับกิจการอื่นที่มีกระแสเงินสดสูงกว่าและทำให้ค่า PE รวมถึงค่า PB หรือราคาต่อมูลค่าทางบัญชีของหุ้นโรงงานมักจะไม่สูง

​ความเสี่ยงที่ “รุนแรง” ของหุ้นโรงงานนั้นก็มีไม่น้อยอยู่เหมือนกัน  เรื่องแรกก็คือ  โรงงานอาจจะ“ล้าสมัย”  ได้เร็วกว่าที่กำหนดไว้ตามหลักการทางบัญชีที่ส่วนมากกำหนดไว้ประมาณ 10 ปี  นี่ทำให้บริษัทต้องลงทุนปรับปรุงเครื่องจักรอุปกรณ์ใหม่เร็วกว่ากำหนดเพื่อที่จะสามารถแข่งขันกับคู่แข่งได้  และนี่ก็เป็นต้นทุนที่อาจจะไม่ก่อให้เกิดรายได้และกำไรมากนัก ความเสี่ยงอีกอย่างหนึ่งที่อาจจะรุนแรงยิ่งกว่าก็คือ  การสูญเสียผู้ซื้อรายใหญ่ที่อาจจะมีมูลค่าการซื้อหลายสิบเปอร์เซ็นต์ของบริษัท  และนี่อาจจะทำให้ผลประกอบการของบริษัททรุดได้อย่างไม่คาดฝัน  การสูญเสียลูกค้ารายใหญ่นั้นอาจจะมีสาเหตุได้หลากหลายมาก  เช่น  ลูกค้ารายใหญ่อาจจะหันไปซื้อจากคู่แข่งที่ทำได้ดีกว่าหรือต้นทุนต่ำกว่าและบริษัทไม่สามารถแข่งขันได้    หรือลูกค้าอาจจะไปซื้อบริษัทหรือขยายงานเพื่อทำชิ้นส่วนเอง  หรืออุตสาหกรรมหรือเทคโนโลยีอาจจะเปลี่ยนไปทำให้ชิ้นส่วนเดิมไม่ถูกใช้อีกต่อไป  สิ่งต่าง ๆ  เหล่านี้อาจทำให้  “พื้นฐาน”ของบริษัทเปลี่ยนไปและอาจกลายเป็น  “หายนะ”  ของการลงทุนในหุ้นโรงงานได้

​การวิเคราะห์เพื่อที่จะกำหนดว่าหุ้นตัวไหนเป็นหุ้นโรงงานนั้น  บางบริษัทก็ชัดเจนตรงตามคุณสมบัติดังที่กล่าว  อย่างไรก็ตาม  บางบริษัทก็อาจจะไม่ชัดนัก  เหตุผลก็อาจจะมีหลากหลาย  ถ้าบริษัทมีโรงงานเป็นเรื่องเป็นราวใหญ่โตแต่สิ่งที่โรงงานผลิตนั้น  ส่วนใหญ่หรือเกือบทั้งหมด  เป็นสินค้าอุปโภคบริโภคที่มียี่ห้อโดดเด่นที่ผู้บริโภคเรียกหาและบริษัทเป็นเจ้าของ  แบบนี้ต้องถือว่ามันไม่ใช่หุ้นโรงงาน  ในอีกด้านหนึ่ง  ถ้าผลิตภัณฑ์ของบริษัทดังกล่าวนั้น  ส่วนใหญ่แล้วผลิตเป็น OEM ในขณะที่ส่วนน้อยหรือบางส่วนบริษัทติดยี่ห้อของตนเอง  แบบนี้  แม้ว่ายี่ห้อจะโดดเด่นเราก็อาจจะบอกว่ามันเป็นหุ้นโรงงานอยู่ดี  เป็นต้น

​ที่เขียนมาทั้งหมดนี้ผมไม่ได้หมายความว่าเราไม่ควรลงทุนในหุ้นโรงงานเลย   เพียงแต่จะบอกว่าการลงทุนในหุ้นโรงงานนั้น  เราจะต้องรู้ว่าบ่อยครั้งมันมีข้อจำกัดและเป็นเรื่องยากที่มันจะเป็นหุ้นที่ดีระดับซุปเปอร์สต็อกได้  ในบางช่วงบางตอนนั้น  อุตสาหกรรมบางอย่างอยู่ในภาวะที่สดใสมากและมีการเชียร์จากนักวิเคราะห์และเซียนหุ้นมากมาย  ตัวอย่างเช่นในอุตสาหกรรมรถยนต์  อุตสาหกรรมอีเล็กโทรนิกส์  และอื่น ๆ  จนทำให้ราคาหุ้นปรับตัวขึ้นไปสูงมากมองจากค่า PE และ/หรือ PB แต่แล้วหลังจากนั้น  เมื่อภาพอุตสาหกรรมเปลี่ยนไป  กลับพบว่าหุ้นตกลงมามากมายและทำให้นักลงทุนเจ็บหนักจนคนเลิกสนใจไปเลย  และนี่ก็อาจจะเป็นโอกาสลงทุนได้เหมือนกัน  เพียงแต่เราต้องรู้ว่า  หุ้นโรงงานตัวนั้นคุ้มค่าหรือไม่มองจากข้อจำกัดต่าง ๆ

[nighthawks]

ละเอียด ครบถ้วน ครอบคลุม และมีประโยชน์มากๆ อย่างทุกครั้งเลยครับ
ขอบคุณ ดร. มากครับ

[ลูกหิน]

ขอบคุณมากนะครับ

[kongkiti]

รอฟัง “หุ้นโรงเรือน” กับ “หุ้นมียี่ห้อโดดเด่น” ต่อครับ ;p

[Nevercry.boy]

ขอบคุณมากครับ ดร.ครับ

[Nevercry.boy]

จุดนึงที่ผมตกหลุมหุ้นโรงงานคือ งบการเงินวิเคราะห์และเข้าใจง่ายครับ

มันก็เลยเหมือนกับที่เค้าว่ากันว่า ให้ลงทุนในธุรกิจที่เข้าใจง่าย

ความหมายมันเลยไม่เหมือนกัน งบการเงินเข้าใจง่ายไม่ใช่ธุรกิจที่เข้าใจง่าย ครับ กับดักมันอยู่ตรงนี้

ตอนนี้ผมหนีจากกับดักนั้นแล้วครับ ดร.

[kotaro]

ขอบคุณ อาจารย์มากครับ

สิ่งหนึ่งที่อาจารย์วิเคราะห์นั้น ไม่ใช่วิเคราะห์แค่หุ้น แต่อาจารย์วิเคราะห์ถึง nature of business เลยครับ

ลองว่าแชร์กันดูนะครับ ว่าถ้าดูตาม Supply Chain ง่ายๆแบบนี้คือ

Manufacturer --> Wholesaler --> Retailer --> customer

3 กลุ่มนี้ คือ Manufacturer หรือ กลุ่มโรงงาน
Wholesaler หรือกลุ่มค้าส่ง
Retailer หรือกลุ่มค้าปลีก

เพื่อนๆคิดว่าสินค้าที่ผลิตจาก โรงงาน จนไปถึงมือ customer นั้น
GPM % ที่ manufacture , wholesaler และ retailer จะได้ส่วนแบ่งกันเท่าไหร่

เห็นตัวเลขแล้วจะไม่อยากเป็น manufacturer และ wholesaler เลยครับ

[pakhakorn]

กลุ่มคนที่ประท้วงอยู่มากมาย ที่เกี่ยวกับเศรษฐกิจ
ส่วนใหญ่ ก็น่าจะเป็นคนที่อยู่ในหน่วยของผู้ผลิต

ขอบคุณ อาจารย์มาก ครับ

[paoz]

อธิบายได้เข้าใจดีมากๆเลยครับ

[nut776]

ขอแถม

developer vs contractor ด้วยคับ

หรือจะเป็น apple vs fox con ก็ได้

เสริมจากพี่ kotaro
บ. ที่ดี ไม่ใช่แค่มีอำนาจต่อรอง หรือ ใกล้ชิด ผบภ จนปรับราคาได้ง่าย
แต่มันรวมถึงการผลักความเสี่ยงต่างๆ ออกจาก บ.
แล้ว transfer ไป ให้ บ. อื่นได้ด้วย

[seksan999]

ขอบพระคุณครับอาจารย์

[mooakiko]

ขอบคุณครับ สำหรับหุ้นโรงงาน

[PLUSLOVE]

http://pantip.com/topic/30992849

อ่านด้วยฟังบทสัมภาษณ์ด้วยยิ่งเห็นภาพชัดเจนมากๆครับขอบคุณอาจารย์ครับ

[bestberry]

ขอบคุณมากครับ

[theenuch]

ขอบพระคุณค่ะ

[sipoonya]

หุ้นโรงเรือน Contributed by ดร. นิเวศน์ เหมวชิรวรากร  
           ระยะนี้มีหุ้นกลุ่มหนึ่งที่มีราคาปรับตัวขึ้นอย่างโดดเด่น หุ้นกลุ่มนี้กระจายอยู่ในหลายหมวดอุตสาหกรรมและทำธุรกิจแตกต่างกันออกไปค่อนข้างมาก อย่างไรก็ตาม หุ้นกลุ่มนี้มีคุณลักษณะร่วมที่คล้ายคลึงกันอยู่อย่างหนึ่ง นั่นก็คือ หุ้นกลุ่มนี้เป็นหุ้นที่มีทรัพย์สินที่ใช้ทำมาหากินหลักที่เป็นอาคารหรือเป็นโรงเรือนหรือเป็นร้านค้า
           เหตุผลที่ทำให้หุ้นโรงเรือนมีผลการดำเนินงานที่โดดเด่นในช่วงนี้ผมคิดว่าเหตุผลหนึ่งอาจจะมาจากการที่ราคาของอสังหาริมทรัพย์ที่เป็นอาคาร ที่ดิน หรือสิทธิการเช่าต่าง ๆ มีราคาปรับตัวขึ้นหลังจากที่เศรษฐกิจฟื้นจากภาวะวิกฤติ ดังนั้น กิจการที่มีทรัพย์สินที่เป็นอาคาร ที่ดิน มาก ก็จะได้ประโยชน์จากการเพิ่มขึ้นของราคาทรัพย์สินนั้น และนักลงทุนเริ่มเห็น
           เหตุผลข้อสองก็คือ การที่ธุรกิจต้องอาศัยอาคารโรงเรือนในการประกอบธุรกิจ นั่นหมายความว่าลูกค้าต้องเดินทางมาใช้บริการ และนั่นหมายความว่า ลูกค้าอาจจะไม่อยากเดินทางไกลเพื่อไปหาซื้อของหรือบริการจากคู่แข่งหรือร้านอื่นถ้าผลประโยชน์ที่จะได้รับไม่คุ้มที่จะทำ นี่อาจจะก่อให้เกิดสิ่งที่เรียกว่า Local Monopoly หรือการผูกขาดในท้องถิ่นเนื่องจากทำเลของสถานที่ให้บริการ
           เหตุผลข้อสุดท้ายอาจจะเป็นเรื่องของทำเลที่กิจการมีอยู่อาจจะโดดเด่นมากและเป็นทำเลที่หาไม่ได้อีกหรือหาได้ยากมาก  หรือเรียกว่าเป็น Strategic Location ดังนั้น กิจการจึงมีความได้เปรียบอย่างยั่งยืน และความได้เปรียบนี้กำลังแสดงให้เห็นชัดขึ้นเรื่อย ๆ ว่าสามารถทำเงินได้มากขึ้นเรื่อย ๆ
           แน่นอน มีเหตุผลอื่น ๆ ด้วยที่เข้ามาประกอบที่ทำให้บริษัทมีความโดดเด่นและทำกำไรได้ดีนอกจากเรื่องของโรงเรือน ทั้งในด้านของแนวโน้มอุตสาหกรรม ผู้บริหาร และอื่น ๆ แต่การเคลื่อนไหวของราคาหุ้นที่โดดเด่นในช่วงนี้ผมคิดว่าหนีไม่พ้นว่าส่วนสำคัญอย่างหนึ่งน่าจะเกิดจากปัจจัยทางด้านของโรงเรือนจนน่าจะพูดได้ว่าเป็น คลื่นของหุ้นกลุ่มโรงเรือน เพราะหุ้นจำนวนมากในกลุ่มนี้ปรับตัวขึ้นกันเป็นระลอก มาดูกันว่ามีหุ้นกลุ่มไหนบ้าง
           หุ้นกลุ่มแรกก็คือ หุ้นค้าปลีกสมัยใหม่หรือ Modern Trade ที่ผมเคยพูดไว้ในหลายโอกาสหุ้นกลุ่มนี้เป็นสุดยอดของหุ้นโรงเรือน เพราะมีร้านค้ากระจายกันไปมากมายทั่วประเทศ การแข่งขันกับคู่แข่งมักจะมีจำกัดด้วยเงื่อนไขของระยะห่างของแต่ละร้านซึ่งก่อให้เกิด Local Monopoly อ่อน ๆ และนี่ทำให้หุ้นในกลุ่มนี้มีราคาปรับตัวขึ้นอย่างโดดเด่นมาเป็นเวลาพอสมควรและน่าจะเป็นหุ้นที่ให้ผลตอบแทนดีที่สุดในตลาดหลักทรัพย์กลุ่มหนึ่งในช่วงนี้
           หุ้นของกิจการที่ขึ้นชื่อด้วยคำว่าโรงดูเหมือนว่าจะมีความโดดเด่นและดีขึ้นต่อเนื่อง เริ่มจากหุ้นของโรงพยาบาลบางแห่งที่มีชื่อเสียงโดดเด่น ตามมาด้วยโรงพยาบาลที่ขยายตัวเร็ว และสุดท้ายถึงโรงพยาบาลทั่ว ๆ ไป ทั้ง ๆ ที่ในอดีตโรงพยาบาลเป็นหุ้นที่เงียบเหงาไม่ไปไหน โรงพยาบาลนั้น ชัดเจนว่ามีอำนาจในการผูกขาดในระดับท้องถิ่นไม่น้อย และโรงพยาบาลนั้นมักจะไม่ต้องแข่งขันกันทางด้านราคามากนัก ทำให้กำไรของโรงพยาบาลค่อนข้างจะสม่ำเสมอและเพิ่มขึ้นอย่างมีเหตุผลโดยที่อำนาจต่อรองของลูกค้าแทบไม่มี
           หุ้นที่ขึ้นต้นด้วยคำว่าโรงกลุ่มต่อไปก็คือหุ้นโรงแรม หุ้นกลุ่มนี้ที่โดดเด่นน่าจะเริ่มจากโรงแรมที่มีการขยายตัวอย่างรวดเร็วและมีธุรกิจอื่นประกอบเฉพาะอย่างยิ่งก็คือร้านอาหาร ตามมาด้วยโรงแรมที่ดูเหมือนว่าจะมีทรัพย์สินคือตัวโรงแรมที่มีค่าสูงถ้าจะสร้างใหม่ และในที่สุดก็คงตามมาด้วยโรงแรมทั่ว ๆ ไป
           หุ้นโรงต่อไปก็คือหุ้นโรงงานหรือหุ้นที่ทำโรงงานขายและ/หรือให้เช่า ซึ่งก็น่าจะเกิดจากการที่ทรัพย์สินมีค่ามากขึ้นเมื่อมีการขายทรัพย์สินออกไปเฉพาะอย่างยิ่งโดยผ่านทางกองทุนอสังหาริมทรัพย์ก็ทำให้เกิดกำไรอย่างมีนัยสำคัญและมีผลทำให้หุ้นมีผลงานที่โดดเด่นน่าประทับใจ
           หุ้นโรงเรือนที่สร้างผลงานได้ดีพอสมควรยังประกอบไปด้วยหุ้นของกิจการภัตตาคาร หุ้นโรงภาพยนต์ หุ้นที่ทำช็อปปิงมอล และอาจจะมีหุ้นอื่น ๆ ที่ผมคิดไม่ถึงและไม่มีพื้นที่พอที่จะบรรยายได้หมด แต่ก็เป็นจุดที่นักลงทุนสามารถที่จะไปค้นหาและอาจจะพบหุ้นที่เข้าข่ายนี้ซึ่งอาจจะมีศักยภาพที่จะทำกำไรที่โดดเด่นได้  ข้อที่น่าสังเกตก็คือ หุ้นของบริษัททำบ้านจัดสรรขายนั้นในความเห็นของผม ไม่ใช่หุ้นโรงเรือน เพราะในภาวะปัจจุบันนั้น บริษัทส่วนใหญ่ไม่สะสมที่ดินเพื่อพัฒนาอย่างในสมัยก่อน
[b]อย่างไรก็ตาม คงไม่ใช่ทุกบริษัทหรือทุกหุ้นที่เป็นหุ้นโรงเรือนแล้วจะต้องเป็นหุ้นที่ดีน่าลงทุนไปหมด เพราะหุ้นโรงเรือนบางตัวอาจจะไม่ดีจริง หรือหุ้นโรงเรือนบางตัวอาจจะมีราคาขึ้นไปสูงมากเกินไปแล้ว  การลงทุนที่จะประสบความสำเร็จได้นั้นหนีไม่พ้นที่จะต้องวิเคราะห์ตามมาตรฐานของ Value Investment ทุกประการ การเป็นหุ้นโรงเรือนนั้น อาจจะเป็นจุดเริ่มต้นของการวิเคราะห์ เพราะนี่เป็น คลื่น ที่น่าจะก่อตัวขึ้นมาระยะหนึ่งแล้ว