เช็คลิสต์ก่อนเกษียณ/วิวรรณ ธาราหิรัญโชติ

[Thai VI Article]

ใกล้จะสิ้นปีแล้ว จะมีผู้ที่อยู่ในวัยทำงานอีกกลุ่มหนึ่งกำลังจะเกษียณอายุ มีผู้ขอให้ดิฉันเขียนถึงการใช้ชีวิตหลังเกษียณเพื่อเขาจะได้นำไปประยุกต์ใช้บ้าง

ก่อนอื่นท่านต้องสำรวจก่อนว่าท่านมีสถานะก่อนเกษียณอย่างไร หมายถึงพร้อมสำหรับการเกษียณเพียงใด เพราะสิ่งนี้จะเป็นเครื่องวัดว่า ท่านจะใช้ชีวิตหลังเกษียณอย่างไร

1. ท่านมีเงินที่ออมและลงทุนไว้ เพียงพอที่จะใช้ในยามเกษียณแล้วหรือยัง ดิฉันเคยทำตารางจำนวนเงินที่ท่านต้องการใช้หลังเกษียณส่แล้ว ท่านสนใจหาจากอินเตอร์เน็ตได้นะคะ ซึ่งจะเป็นจำนวนเงินเท่าไร ขึ้นอยู่กับรูปแบบการใช้ชีวิตที่ท่านต้องการค่ะ ถ้าประหยัดๆก็อยู่ระหว่าง 5 ล้านบาท สบายขึ้นมาหน่อยก็ 10 ล้านบาทแบบดีๆก็อาจจะ 50 ล้านบาท เป็นต้น

2. การเตรียมที่อยู่อาศัยที่เหมาะสม ณ อายุ 60 ปี ท่านอาจจะยังไม่ต้องปรับเปลี่ยนฟังก์ชั่นของบ้าน แต่พอท่านอายุ70 ปีขึ้นไป ท่านต้องปรับที่อยู่อาศัยให้เหมาะสมและปลอดภัยสำหรับผู้สูงวัย มีราวเกาะตามห้องน้ำและจุดต่างๆ มีพื้นห้องที่นิ่ม เมื่อหกล้มแล้วจะบาดเจ็บไม่มาก มีลิฟท์ เป็นต้น หากท่านยังไม่มีที่อยู่อาศัยที่เหมาะสม ท่านอาจจะต้องเตรียมเงินไว้ส่วนหนึ่งเพื่อใช้ในการปรับปรุงหรือเปลี่ยนจากบ้านหลายขั้นเป็นบ้านชั้นเดียว หรืออยู่คอนโดมิเนียมที่มีลิฟท์ เพราะสำหรับตึกสูงที่มีลิฟท์ ทุกชั้นที่ลิฟท์ขึ้นถึง ก็เสมือนชั้นหนึ่งค่ะ

3. ท่านวางแผนสะสางภาระบ้างแล้วหรือยัง ถ้ายัง ในช่วง60-65 ปี เป็นช่วงที่เหมาะอย่างยิ่งที่จะทำ จัดระเบียบเอกสารและทรัพย์สมบัติ เตรียมการส่งมอบหากจะยกให้ลูกหลาน หรือขายออกหากไม่ต้องการรับภาระดูแลมากเกินไป

4. สินทรัพย์ลงทุนต่างๆ ควรมีการวางแผนจัดพอร์ตให้ความเสี่ยงลดลง ตามความสามารถในการรับความเสี่ยงของท่านที่จะลดลงตามวัย (เว้นแต่ท่านมีความมั่งคั่งเกินทึ่จะใช้ได้หมดในชีวิตนี้ ท่านจะสามารถรับความเสี่ยงพิเศษได้มากกว่าคนในวัยเดียวกัน ท่านจึงอาจจะมีหน้าตาของพอร์ตการลงทุนเหมือนคนในวัย 45 ปี

5. การทำงาน :วัย 60-70 ปี ยังสามารถรับงานต่างๆได้อยู่มาก โดยเฉพาะงานในลักษณะที่ปรึกษา งานบริหารที่ไม่ต้องเข้าไปทำงานประจำในสำนักงาน กรรมการในคณะต่างๆ เพราะความรู้และประสบการณ์ที่สะสมมา จะเป็นประโยชน์กับผู้เกี่ยวข้องทึ่ต้องการคำแนะนำ

6. ยานพาหนะ ท่านที่เคยเป็นผู้บริหาร อาจจะเคยชินต่อการมีพนักงานขับรถประจำตำแหน่ง หลายท่านต้องขับรถเองหลังเกษียณและอาจจะไม่เคยชิน ท่านอาจมองหาจ้างคนขับรถส่วนตัว ทั้งแบบประจำหรือแบบครั้งคราวได้ตามความเหมาะสม

7. งานอดิเรก หากท่านไม่เคยมีงานอดิเรก ท่านอาจจะมองหาทำสัก 1-2 อย่าง มุ่งเน้นไปที่สิ่งที่ท่านสนใจ และอยากทำแต่ไม่มีโอกาส หลายท่านพบว่าตัวเองมีความเป็นศิลปิน สามารถวาดภาพ ถ่ายภาพ เล่นดนตรี ร้องเพลง ทำอาหาร เย็บปักถักร้อย หรือเล่นกีฬาบางประเภทได้ดีมากๆ จนสามารถยึดเป็นอาชีพได้ หากจะตั้งใจเอาจริงเอาจังในเรื่องพวกนี้ การมีงานอดิเรกทำให้ท่านไม่เหงา มีสมาธิ และจะช่วยเรื่องการบริหารมือ บริหารเวลา และบริหารสมองด้วยค่ะ

8. สุขภาพ ท่านควรจะต้องตรวจสุขภาพทุกปี และทุกครั้งที่มีอาการผิดปกติเกิดขึ้น เนื่องจากหลายโรคจะมาตามวัยไม่เคยเป็น ไม่มีประวัติเป็น ก็สามารถเป็นได้ หากรู้ตัวก่อนก็สามารถรักษาได้ก่อน ท่านที่มีประกันสุขภาพมาก่อนหน้านี้ หากสามารถต่ออายุการประกันได้ จะเป็นสิ่งที่ดีอย่างยิ่ง เพราะการมาเริ่มประกันสุขภาพในวัย 60 ปี เบี้ยประกันจะแพงมาก ท่านที่มีองค์กรสังกัด หากสามารถทำประกันกลุ่มได้ เบี้ยประกันแบบกลุ่มจะถูกที่สุดค่ะ

9. ผู้ช่วย ท่านที่อาศัยอยู่ร่วมกับลูกหลานและลูกหลานมีเวลาดูแล จะไม่มีปัญหาในเรื่องนี้ แต่หากท่านไม่มีลูกหลานดูแล ท่านต้องวางแผนแล้วว่า จะให้ใครมาช่วยดูแล และต้องการด้านใดบ้าง การช่วยเหลือในการทำกิจวัตรประจำวัน การนอนเฝ้าเป็นเพื่อน การพาไปสถานที่ต่างๆรวมถึงการไปพบแพทย์ เป็นต้น ส่วนใหญ่ที่ดิฉันสังเกตเห็น หากคู่ชีวิตมีวัยใกล้เคียงกัน คู่ชีวิตจะเป็นผู้ทำหน้าที่นี้แต่หากท่านไม่มีคู่ชีวิต ท่านอาจจะต้องแสวงหาและทาบทามพี่เลี้ยง ซึ่งอาจเป็นญาติหรืออาจเป็นมืออาชีพที่ทำหน้าที่พี่เลี้ยงมาช่วยดูแล ทั้งนึ้ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมและงบประมาณที่มีค่ะ

10. เพื่อนและสังคม ช่วงเวลาสร้างครอบครัว ท่านอาจจะเหินห่างจากเพื่อนๆไปเพื่อทำงานและดูแลครอบครัว แต่เมื่อท่านเกษียณ ท่านมีเวลามากขึ้น ควรหาโอกาสกลับไปร่วมสังสรรค์ร่วมกิจกรรมกับเพื่อนๆ เพื่อให้ท่านกลับมามีชีวิตชีวาเหมือนสมัยที่ท่านพบกับเพื่อน ดิฉันสังเกตเห็นว่า เมื่ออยู่กับกลุ้มเพื่อนมัธยมคนส่วนใหญ่ก็จะกลับไปหวนรำลึกถึงช่วงเวลามัธยม และใจจะสดชื่นคล้ายๆกับตอนอยู่มัธยม หากอยู่ในกลุ่มเพื่อนที่ทำงาน ใจก็จะสดชื่นเหมือนช่วงวัยทำงาน

ทั้งหมดนี้เป็นเพียงรายการหลักๆที่อยากแนะนำให้ท่านสำรวจความพร้อมและวางแผนให้ตัวเองหลังเกษียณค่ะ

เรื่องอื่นๆทำก่อนและหลังเกษียณได้ แต่เรื่องการเงิน ต้องเตรียมมาก่อนแล้วนะคะ ยิ่งเตรียมเร็วก็ยิ่งดีค่ะ

ขอให้ทุกท่านที่กำลังจะเกษียณและที่เกษียณแล้วมีความสุขกับการใช้ชีวิตที่มีอิสรภาพ และได้ใช้ช่วงเวลานี้ทำในสิ่งที่ชอบ ที่อยากทำค่ะ