Thai Value Investor การลงทุนแบบเน้นคุณค่า ลงทุน VI หุ้นวีไอ Webboard

ถ้าฟองสบู่ทำให้เกิดวิกฤตเศษรฐกิจรอบใหม่...เราควรขายหุ้นทิ้งหรือไม่ ?

ผมสนใจลงทุนในตลาดหุ้นได้ระยะหนึ่ง สุดท้ายรู้สึกชอบในแนวทาง VI เป็นอย่างมาก ผมชอบคำแนะนำให้ถือหุ้นยาวนานโดยแทบไม่ต้องขาย ซึ่งผมก็ได้เริ่มทำอย่างจริงจังด้วยแล้ว
แต่มีสิ่งหนึ่งที่ยังคาใจ ที่อยากจะรบกวนสอบถามพี่ๆเพื่อนๆท่านผู้รู้ คือ
ในกรณีหุ้นที่ผมคัดสรรเป็นอย่างดีแล้ว ต้องประสบกับวิกฤตเศษรฐกิจ ซึ่งจะทำให้ราคาหุ้นตกลงเป็นอย่างมาก และเราก็ไม่มีทางทราบว่าจะนานหรือสั้นเพียงใด เราอาจคิดว่าผลกระทบต่อราคาหุ้นนั้นมากเกินกว่าผลกระทบต่อผลการดำเนินการจริง สุดท้ายราคาก็มีโอกาสปรับขึ้นได้ใหม่

คำถามที่ผมสงสัยมากคือ ผมควรขายหุ้นทิ้งทันทีหรือไม่? เมื่อคิดว่าวิกฤตนั้นน่าจะรุนแรงและนาน เนื่องจากผมไม่ทราบว่าจะต้องรอเวลานานเพียงใด และที่สำคัญคือ
การที่ขายทิ้งทันทีเมื่อเกิดวิกฤต ผมจะมีโอกาสซื้อหุ้นนั้นๆในปริมาณที่มากขึ้นกว่าเดิม ซึ่งนับเป็นโอกาสที่จะได้หุ้นเพิ่มเสียอีก
ถ้าผมทำเช่นนี้ รบกวนสอบถามคำแนะนำว่า ผมคิดถูกหรือผิดอย่างไรครับ

คิดถูกครับแต่คุณจะขายตอนไหน
ขายตอนนี้.........
รอให้หุ้นขึ้นอีกหน่อย............
ฟองสบู่แตกแล้วขาย.................

ประเด็นของการซื้อ ถือหุ้นยาว ไม่ต้องขาย นั้น... หมายถึงว่า เราซื้อหุ้นในกิจการที่ดีจริงๆ ในคุณภาพของกิจการที่มีความสามารถในการแข่งขันระยะยาวจริงๆ ในราคาที่ถูก ในราคาที่สมเหตุสมผล ในราคาที่ให้อัตราผลตอบแทนในระยะยาวที่ดี

ทีนี้... สำหรับคนที่เริ่มต้นลงทุนใหม่ๆ นั้น... การที่จะทำความเข้าใจว่าอะไรคือกิจการที่ดีในระยะยาวจริงๆ แล้วคืออะไร? ราคาที่ถูกคืออะไร? ผลตอบแทนที่เหมาะสมในระยะยาวคืออะไร? ผมเชื่อว่า... เป็นเรื่องที่ต้องใช้เวลาในการศึกษาและทำความเข้าใจอย่างน้อยสัก 10 ปี... ลองไปดูประวัติของนักลงทุนสไตล์ที่ถือยาวไม่ขายดูสิครับ... ว่าเค้าต้องใช้เวลานานขนาดไหน ถึงจะทำความเข้าใจว่าอะไรคือกิจการที่ดี อะไรคือราคาที่ดีได้ กว่าจะตกผลึก

นอกจากนี้ การตั้งใจซื้อแล้วถือยาว หากพลาด... เข้าใจกิจการผิด ประเมินมูลค่ากิจการผิด... จากกิจการที่ไม่มีความสามารถในการแข็งขัน เข้าใจว่าเป็นกิจการที่มีความสามาในการแข่งขัน หรือ ความผิดที่ดูเหมือนจะเล็กๆ น้อยๆ เช่น assume อัตราผลตอบแทนคาดหวังผิดกันไปแค่ 1% อาจจะหมายถึงมูลค่าของกิจการที่ประเมินได้ที่ต่างกันไปถึง 50% เลยทีเดียว... ซึ่งความผิดเล็กๆ น้อยๆ ในการคำนวณเหล่านี้ จะเป็นความเสียหายที่ยิ่งใหญ่ของพอร์ตได้อย่างเหลือเชื่อ

ยิ่งไปกว่านั้น... มูลค่าที่เราประเมินได้ ภาพของกิจการที่เรารับรู้... เอาเข้าจริงๆ แล้ว มันเป็นสิ่งที่เราคิดเอง หรือเป็นสิ่งที่ตลาดคิด เป็นสิ่งที่มีคนชี้นำให้เราคิด กว่าเราจะเข้าใจ กว่าที่เราจะพัฒนาความสามารถจนสามารถคิดได้อย่างเป็นอิสระจากฝูงชน... เรื่องนี้ก็ยากเข้าไปอีก

ด้วยเหตุนี้... ผมเชื่อว่า หากเรายังไม่ได้สั่งสมประสบการณ์ยาวนานมามากเพียงพอ...​ ควรที่จะมีทางหนีทีไล่เผื่อเอาไว้บ้าง... เพราะ อย่างผมในช่วงเริ่มต้นลงทุนแรกๆ วิเคราะห์ผิดแล้วก็ผิดอีก คำนวณผิดแล้วก็ผิดอีก... แค่โชคดีที่ตลาดช่วงนั้นยังไม่แพง เวลาเสียหายจึงไม่เสียหายหนักมาก... แต่ตลาดแพงๆ แบบนี้ เวลาพลาดที ระวังจะเสียหายหนักนะครับ

สุดท้าย... อยากย้ำว่าแนวทาง VI ไม่ใช่แนวทางที่ถือหุ้นยาวนานโดยแทบไม่ต้องขาย... แนวทาง VI คือ แนวทางในการลงทุนในราคาที่ปลอดภัย ในราคาที่ต่ำกว่ามูลค่าของกิจการมากๆ ไม่ใช่แนวทางการถือหุ้นยาวโดยไม่ขาย

ถ้าถามว่าควรทำอย่างไร ทุกคนก็คงตอบเหมือนกันหมด แต่ปัญหาคือเราไม่รู้ว่ามันจะเกิดเมื่อไหร่ วิกฤติจริง หรือปรับฐาน

ผมว่าบรรยากาศรอบข้างในระยะสั้นๆ ตอนนี้ สำหรับบางคนความกลัวเริ่มมีการสะสมก่อตัวขึ้นมาตามระยะทางที่ดัชนีขึ้นสูงมาเรื่อยๆ แล้วนะครับ

ยิ่งถ้าคนที่ผ่านตา การบิ้วเรื่องฟองสบู่มากขึ้นเรื่อยๆ ทุกๆวัน ความกลัวมันจะสะสมในใจทุกวันๆ ถึงภายนอกจะเฉยๆ สนใจกิจการ แต่มันแอบคิดแอบเตรียมวิ่งทุกวัน ถ้าไม่ค่อยมีประสบการณ์มากผมว่าอันตราย ความกลัวมันสะสมมารอวันระเบิด

เอาง่ายๆ อ่านบอร์ดนี้ทุกวัน เห็นแต่คนเตือนเรื่องฟองสบู่ทุกวัน ถ้าวันใด Set ร่วงหนักๆ พร้อมวอลุ่ม คนมันอ่านมาทุกวัน เห็นทุกวัน ถึงภายนอกจะท่อง VI VI ถ้าประสบการณ์ไม่พอนี่ตบะแตก ความก่อในใจมันระเบิดออกมานี่ก็ขายตามเค้าทุกราคาได้เหมือนกันนะครับ ตอนนี้คนตั้งท่าวิ่งอยู่ทุกวัน ระวังเหยียบกันตายถ้าไม่รอบคอบ

ต้องระวัง อ่านได้แต่ต้องคิดตามเรื่องฟองสบู่ บางทีคนพิมพ์คนเตือน เค้าก็แค่เตือน แต่ไม่ได้คิดว่ามันจะบิ้วขึ้นได้มากขนาดนั้น ผลกระทบมันเยอะครับ อ่านเข้าใจผิดได้เยอะแยะ ต้องใช้วิจารณญาณอย่างสูง

วิธีแก้ก็คงต้องกลับมามองกิจการ ว่าตัวเองมี MOS แค่ไหน การเติบโตเป็นยังไง บวกลบราคาตอนนี้ ทุนเราอยู่ตรงไหน คิด Worst Case บ่อยๆ ว่ารับได้ไหมกับราคานั้นๆ นี้ๆ ถ้าคิดแล้วม๊โอกาสเจ็บสูง ก็บริหารกันดู แต่ถ้าคิดแล้วอยู่กับมันได้ ก็โอเค แล้วก็นั่งทับมือตัวเองไปครับ

แต่ทำใจแล้วอย่าไปเปลี่ยนม้ากลางลำธารนะครับ เจ็บแล้วครึ่งๆกลางๆ นี่มีผลเลวร้ายต่อจิตใจกว่าการไปให้สุดหรือไม่ไปตั้งแต่ต้นแล้วเจ็บนะครับ

ขออนุญาติออกความเห็นครับ(เนื่องจากยังไม่เคยผ่านวิกฤตมาก่อนจึงเป็นความคิดเห็นครับไม่ใช่
ความจริง..^^)

ตามหลักที่คุณ "SOMSAKEYE" เป็นหลักที่ผมก็คิด และคนอีกหลายๆคนใน
ตลาดก็คิดครับ ที่ว่าเราจะขายตอนวิกฤตแล้วไปซื้อกลับถูกๆตอนวิกฤตเริ่ม
สงบ เพียงแต่!! ไม่มีใครรู้ว่ามันเกิดวิกฤตแล้วหรือเปล่า หรือเป็นช่วงตกใจของตลาด
เพราะที่ผ่านมาตลาดก็ขึ้นๆลงๆมาตลอด ผ่านข่าวดี ข่าวร้ายต่างๆนานาๆ จนเกือบจะถึง
1600 จุดแล้ว(ในปัจจุบัน) ซึ่งระหว่างทางก็คงมีคนขายไปเพราะคิดว่าเดี๋ยวก็เกิดวิกฤต
เพราะมันขึ้นมาเยอะแล้ว สุดท้ายมันก็ขึ้นต่อ(อันนี้กระทบใครขอโทษด้วยนะครับ...*-*)

ดังนั้น ในมุมของผมเมื่อเราดูตลาดไม่ออก ควบคุมมันไม่ได้ คาดการณ์ไม่ถูก เราก็ต้อง
กลับมาหาสิ่งที่ราควบคุมและคาดการณ์ได้ นั่นก็คือ "เงินของเรา" ครับ
ตลอดเวลาที่ผมลงทุนมา ผมจะถามตัวเองเสมอว่าถ้าเงินในพอร์ตเหลือ 0 บาท!!!
มันจะมีผลกระทบต่อชีวิทและครอบครัวของเราหรือไม่ เมื่อผมมองแล้วมันไม่มีผล
เพราะเงินที่ลงทุนเป็นเงินที่กันออกมาจากส่วนอื่นๆแล้ว ไม่ใช่เงินเก็บทั้งหมดในชีวิต
ดังนั้นผมจึงมองข้ามเรื่องตลาดจะขึ้นหรือลงไปเลยครับ ผมมองอย่างเดียวอะไรที่จะมี
ผลกระทบกับตัวธุรกิจที่ผมลงทุน แล้วมันมีผลร้ายแรงขนาดไหนหากเกิดวิกฤต ถ้าร้ายแรงมาก
ก็ขายครับ ถ้าไม่ร้ายแรงมากมันก็ทำได้เพียงทำให้มูลค่าทรัพย์สิน(พอร์ตของเรา)ลดลงครับ
แต่เราก็ยังได้เงินปันผลอยู่ เพราะบริษัทยังอยู่รอดได้ในวิกฤต ส่วนตัวไหนที่มองว่าไม่น่ารอด
ก็ต้องขายครับ ผมเห็นวิกฤตต่างๆที่ผ่านมาก็ทำให้ธุรกิจใหญ่ๆหลายๆตัวที่ว่ามั่นคงๆล้มมานัก
ต่อนักแล้วครับ ฉะนั้น อย่ามองเพียงว่าเป็นธุรกิจที่ใหญ่ อยู่มาแล้วหลายปีเท่านั้นนะครับ...^^)

ปล. ย้ำอีกครั้งว่าเป็นเพียงความคิดเห็นครับ เพราะยังไม่เคยถือหุ้นผ่านวิกฤตเช่นกันครับ...^^)

ที่ต้องระวังอีกเรื่องนึงคือตอนนี้มีคนใช้มาร์จิ้นมากน้อยแค่ไหน ถ้าตลาดpanicจะยิ่งทำให้ความรุนแรงมันมากกว่าที่ควรจะเป็น

ไม่มีใครรู้หรอกว่า ฟองสบู่จะแตกเมื้อไร
แต่รู้ตัวเมื่อมันแตกแล้วเท่านั้น

ลองหาหนังสือช่วงปี 2535-2537 อ่านครับ
ว่าพฤติกรรมและอารมณ์ของนักลงทุนช่วงนั้นเป็นอย่างไง

miracle เขียน:ไม่มีใครรู้หรอกว่า ฟองสบู่จะแตกเมื้อไร
แต่รู้ตัวเมื่อมันแตกแล้วเท่านั้น

ลองหาหนังสือช่วงปี 2535-2537 อ่านครับ
ว่าพฤติกรรมและอารมณ์ของนักลงทุนช่วงนั้นเป็นอย่างไง

พี่miracleพอจะมีประสบการณ์ในช่วงนั้นมั้ยครับ รบกวนเล่าให้มือใหม่อย่างผมเป็นวิทยาทานสักนิดนึงก็ยังดีจะดีมากๆเลยครับ

ตอนนี้มาร์จิ้นเต็มเกือบทุกโบรกแล้วครับ จากที่มาร์บอกมา ไม่สามารถปล่อยเพิ่มได้แล้ว

อุทยา เขียน:ตอนนี้มาร์จิ้นเต็มเกือบทุกโบรกแล้วครับ จากที่มาร์บอกมา ไม่สามารถปล่อยเพิ่มได้แล้ว

ถ้าอย่างนัเนเวลาเกิดpanicคงรุนแรงกว่าที่ควรจะเป็นพอสมควร ใครใช้มาร์จิ้นก็ต้องระวังๆไว้ก็ดีนะครับ

วันนี้ทดสอบ ใจกับกระบวนการ เบาๆครับ ว่าถ้าของจริงมา จะทำอย่างไร

ปล.พอออกข่าว 2.2ล้านล้าน อนุมัติผ่าน....พอแตะ1600ได้...ปู่set ก็ถลาเลยนะ

เล่นในเกมที่ตัวเองถนัดดีกว่าคับ สำหรับผมคือเกมหาหุ้น growth ที่คิดว่าปัจจุบันยัง undervalue อยู่
ผมไม่ถนัด market timing ถ้าผมแทงตลาดผิด เช่น ขายแล้วหุ้นขึ้นต่ออีกหลายเดือน ต้องรอตลาด crash ก่อนแล้วค่อยเข้าซื้อ ระหว่างรอผมคงเครียดน่าดู
(ถ้ารอได้2-3ปีเหมือนปู่บัฟในบทความล่าสุดของดร.นิเวศน์ อันนั้นเทพจริงๆผมซูฮกเลย แต่ ณ ความคมของผมตอนนี้ผมรอนานขนาดนั้นไม่ได้แน่)

romee เขียน: วันนี้ทดสอบ ใจกับกระบวนการ เบาๆครับ ว่าถ้าของจริงมา จะทำอย่างไร

ปล.พอออกข่าว 2.2ล้านล้าน อนุมัติผ่าน....พอแตะ1600ได้...ปู่set ก็ถลาเลยนะ

อิอิ ได้ของถูกเพิ่มอีก อิอิ

dino เขียน:

romee เขียน: วันนี้ทดสอบ ใจกับกระบวนการ เบาๆครับ ว่าถ้าของจริงมา จะทำอย่างไร

ปล.พอออกข่าว 2.2ล้านล้าน อนุมัติผ่าน....พอแตะ1600ได้...ปู่set ก็ถลาเลยนะ

อิอิ ได้ของถูกเพิ่มอีก อิอิ

ตัวทึ่เล็งไว้ทำไมมันไม่ยอมลงกะเค้ามั่งละเนี่ย

romee เขียน: วันนี้ทดสอบ ใจกับกระบวนการ เบาๆครับ ว่าถ้าของจริงมา จะทำอย่างไร

ปล.พอออกข่าว 2.2ล้านล้าน อนุมัติผ่าน....พอแตะ1600ได้...ปู่set ก็ถลาเลยนะ

รู้ได้ไงครับว่า วันนี้ไม่ใช่ของจริง

งานสังสรรค์เพิ่งผ่านไปไม่กี่วัน วันนั้นวิทยากรรับเชิญเพิ่งพูดถึง Stress Test
มาบ่ายวันนี้ ตลาดก็ทดลองจิตใจนักลงทุนซะแล้ว
ทำให้ผมต้องมาทบทวนพอร์ตของตัวเองใหม่ วางแผนเป็นตัวๆ แล้วเขียนใส่กระดาษไว้ เวลาตลาดแดงอีกจะได้ไม่ต้องลังเล ทำตามแผนที่ตนคิดไว้ล่วงหน้าแล้วน่าจะดีกว่าทำตามอารมณ์ขณะหุ้นตก

ดำ เขียน: รู้ได้ไงครับว่า วันนี้ไม่ใช่ของจริง

ของจริงของผม มันต้องแบบน้องๆ circuit breaker อ่ะครับ
แต่วันนี้ อาจจะเป็นวันแรกของขาลงก็ได้ / หรืออาจแค่ลงมาพักก็ได้ ผมก็ไม่รู้

แต่สำคัญกว่านั้นคือ ถ้ามันมีแบบนี้อีก ต้องทำไงมากกว่าอ่ะครับ (ส่วนตัวผม อึ้งครับ ทำไรไม่ถูก )

สำหรับผม focus ไปที่ผลประกอบการครับ ทำตัวเหมือนเราเป็นเจ้าของจริงๆ เพื่อลดความเครียดในเรื่องการกะเก็งตลาด ที่ผ่านมาตั้งแต่พยายามกะเก็งตลาดตั้งแต่ 1000 มาถึง 1600 จุด สำหรับผม เรียกได้ว่าผิดทุกรอบ(เพราะว่าทายว่าจะลงมันก็ไม่เคยลงแรงให้เห็น) เกิดการ switch หุ้นไปสู่ตัวที่คิดว่าปลอดภัยกว่ามากขึ้น

ถ้าลงแรงจริงๆ ก็เป็นโอกาสให้เข้าซื้อครับ เนื่องจากยังไม่เห็นปัจจัยอะไรที่จะทำให้กิจการที่เราเข้าเป็นหุ้นส่วนจะได้รับผลกระทบ ตลาดลงแรง เป็นสวรรค์ของนักลงทุนระยะยาวครับ ถ้ารับไม่ได้กับราคาที่ถืออยู่ก็ไม่ควรซื้อตั้งแต่แรกแล้วครับ ไม่ว่าตลาดจะเป็นอย่างไร ตราบใดที่อนาคตของกิจการยังคงสดใส และมีเหตุผลในแง่มูลค่าที่ถูกให้ซื้อ ผมซื้อหมดครับ

ถ้าคาดการณ์ผิด ก็ตัวใครตัวมันครับ เล่นหุ้นก็เหมือนทำธุรกิจ ถ้าเรามองแนวโน้มกิจการผิดเอง ก็สมควรขาดทุนครับ ถ้าขาดอย่าโทษตลาดหรือโทษเจ้า ให้โทษตัวเองว่ามองแนวโน้มกิจการผิดตั้งแต่แรกครับ

romee เขียน:

ดำ เขียน: รู้ได้ไงครับว่า วันนี้ไม่ใช่ของจริง

ของจริงของผม มันต้องแบบน้องๆ circuit breaker อ่ะครับ
แต่วันนี้ อาจจะเป็นวันแรกของขาลงก็ได้ / หรืออาจแค่ลงมาพักก็ได้ ผมก็ไม่รู้

แต่สำคัญกว่านั้นคือ ถ้ามันมีแบบนี้อีก ต้องทำไงมากกว่าอ่ะครับ (ส่วนตัวผม อึ้งครับ ทำไรไม่ถูก )

นั่นแหละครับที่ยาก เพราะเวลาลง เอาเข้าจริงๆก็ไม่รู้หรอกครับว่าปรับฐานเพื่อขึ้นต่อ มีรีบาวนด์ หรือลงไปเรื่อยๆเลย ถ้ามันมีวิธีที่ดูง่ายชัดเจนเป็นที่ยอมรับโดยทั่วกัน มันจะ Match Order ไม่ได้ครับ เราะจะเห็นข้างเดียวกันหมด

การตามหาฟองสบู่ ทุกครั้งถึงรู้หลังจากหุ้นลงไปเยอะพอควรแล้วไงครับ

ประเด็นผมว่าอยู่ที่ใครเข้าตลาดช่วงไหนมากกว่านะถ้าเข้าตลาดตั้งแต่6-7ร้อยจุดถึงวันนี้ร่วงเป็นร้อยจุดก็ไม่เห็นต้องตระหนก แต่ผมว่าคนที่ถามส่วนใหญ่นี่เพิ่งเข้าตลาดมาไม่นานอาจจะ1-2ปี กำไรก็เพิ่งจะได้20-50เปอร์ แต่พอตลาดมีเค้าลางจะร่วงเลยคงทำใจลำบากว่าจะขายดีรึไม่ บางทีกิจการที่ดีแต่ซื้อที่ราคาสูงmosเราน้อยถ้าเป็นผมก็คงพิจารณาคลาดเครียดไปก่อนสักชุดเหลือไว้ลุ้นต่อสักชุด

ผมกลัวว่าจะเป็นการคาดการณ์ที่ผิดพลาดจนทำให้ขายหุ้นที่ดีและต้นทุนต่ำออกไป แต่สุดท้ายตลาดไม่ได้ลงแรงจริงๆ น่ะสิครับ

ผมว่าการคาดการณ์ว่าตลาดจะขึ้นแรงหรือจะลงแรงนี่ยากจริงๆครับ หันมามองหากิจการที่ดีในราคาที่ค่อนข้างต่ำกว่ามูลค่าน่าจะดีกว่าครับ

ขอถามด้วยคนครับ

ถ้าหุ้นเรามองแล้วว่าดีแน่ ๆ มั่นใจในอนาคต แต่ปัญหาคือ PE ปัจจุบันแพงมาก

ซึ่งพอแพงมาก เวลาตลาดไม่ดี มักจะลงเยอะ

ปัญหาของผมคือ ไม่รู้ควรขายเมื่อไรดี บางตำราก็ว่าถ้าเจอธุรกิจที่ดี ก็ไม่มีวันขาย

อีกตำรา ก็คือขายเมื่อเกิน fair value แล้ว

ความเห็นผม ราคาในวันนี้มันเลย fair value ในวันนี้ แต่ไม่เลย fair value ของอีกปี หรือ 2 ปีข้างหน้า ซึ่งถ้ามองยาว ๆ มันก็น่าจะไปไกลกว่านั้น

ถ้าเจอแบบนี้พวกพี่ ๆ จะทำอย่างไรครับ
1. SAP ?? ส่วนตัวพบว่ามันไม่สำเร็จ ทำให้ต้นทุนสูงขึ้นด้วย โอกาสผิดพลาดมีเยอะ
2. ถือไปเรื่อย ๆ ไม่สนใจ PE จะ 100 หรือ 1000 ก็ไม่สน
3. ขายโลด หาตัวใหม่
4. ขายบางส่วน (ส่วนตัว คงทำแบบนี้ไม่ได้เพราะพอร์ทเล็ก กำไรหรือขาดทุนนิดหน่อย ไม่ค่อยส่งผลต่อพอร์ท)
5. เชิญพี่ๆ เสนอวิธีตามอัธยาศัยครับ

ขอบคุณมากครับ

บางทีอาจจะต้องสลับกัน
วิกฤติเกิด เป็นเวลาของการ"ซื้อ" ไม่ใช่เวลา "ขาย"
แต่เราไม่รู้ว่า ณ เวลาจุดไหนที่เป็นจุดเริ่มวิกฤติ เวลามันก็ผ่านไปเรื่อยๆ หุ้นก็ขึ้นๆลงๆตลอดอยู่แล้ว
เหตุการณ์เรื่องราวต่างๆ มันก็สะสมและค่อยๆก่อตัวจนเราไม่รู้ว่าจุดไหนเป็นจุดเริ่ม และถึงรู้แล้วว่า
เราอยู่ในฟอง ก็ไม่รู้ว่าเมื่อไรจะสิ้นสุด อาจจะวันนี้แหละ หรืออาจจะอีก 3 ปีข้างหน้า ใครรู้บ้าง

ดร. ถึงเอาเรื่องในอดีตของปู่บัฟมาเล่าให้ฟัง ว่าในสถานะของเขาตอนนั้นเขาตัดสินใจอย่างนั้น
เขาอาจจะรู้สึกว่าตัวเองอยู่ในฟองมาสักระยะแล้ว จนหาหุ้นคุณค่าไม่ได้จึงตัดสินใจล้างพอร์ตเลย
แต่ขนาดสมองระดับบัฟเฟตต์ ยังออกจากฟองสบู่เร็วไป 3 ปี แล้วในนี้มีใครเก่งกว่าบัฟเฟตต์บ้าง
ถ้าเราคิดว่าเราจะออกก่อนได้ 1 วัน หรือ 1 เดือน "ได้แน่นอน" ผมว่ามีสองอย่างคือ เก่งกว่าบัฟเฟตต์
หรือฟลุ๊ค คือมันไม่รู้จริงๆว่าวันไหนหรือเดือนไหนเป๊ะๆ ที่ฟองจะแตก แต่มันรู้ได้อย่างคร่าวๆเท่านั้น
คร่าวๆในที่นี้ บัฟเฟตต์คร่าวๆถึง 3 ปีเลย สิ่งที่เค้าทำโคตรยึดมั่นใน "หลักการ" และต้องการมีเงินสดไว้รอๆๆ
แถมตอนท้ายยังบอกว่า วิกฤติครั้งหลังๆเขาก็ไม่ได้ทำเหมือนครั้งนั้น แปลว่ามันก็ไม่มีสูตรสำเร็จตายตัว
ว่าจะต้องล้างพอร์ตหรือขายไปก่อนเสมอไป แต่ก็น่าคิดว่าทำไม ดร.ถึงเลือกเอาวิกฤติครั้งที่บัฟเฟตต์ล้างพอร์ต
มาเล่าให้พวกเราฟัง ทำไมไม่เอาครั้งอื่นๆ

สำหรับผมในสถานการณ์อย่างนี้ เรายิ่งต้องขีดเส้นแบ่งให้ชัดว่าอะไรคือ "ลงทุน" อะไรคือ "เก็งกำไร"
และข้อสรุปของผมในเรื่องนี้คือ "ไม่มีข้อสรุป" เพราะมันแล้วแต่วิจารณญาณหรือความฟลุ๊คของแต่ละคน

อันนี้เล่าเรื่องของผมให้ฟังเล่นๆนะครับ ตอนนั้นที่อินกับข่าวสารมากๆช่วงยุโรปมีปัญหา มันตามกันมาเป็นละรอก ไอร์แลนค์เริ่มก่อน ตอนนั้นอ่านนิดๆไม่คิดอาไร ต่อมากรีซเริ่มมีปัญหาเริ่มตามข่าวแล้ว อ้าวสเปนก็จะมีปัญหาอีกแล้ว แล้วขนาดเศรษฐกิจใหญ่กว่ากรีซเป็นสิบเท่า คราวนี้ก็จะข่าวผิดชำระหนี้ออกมาบ่อยๆให้ได้ลุ้นกัน เริ่มมีข่าวอิตาลีบ้าง ฝรั่งเศลบ้าง อังกฤษก็มีข่าวนะครับ เริ่มคิดละว่านี้ต้องฟองสบู่ใกล้จะแตกแน่ๆเลย ขายล้างพอร์ตเลย ถือเงินสดได้อาทิตย์เดียว ตามข่าวต่อไปดูๆมันก็เหมือนเดิม กลับเข้าไปซื้อใหม่ สรุปแล้วซื้อแพงกว่าเดิม ขาดทุนไปห้าหมื่นกว่าบาท สำหรับผมแล้วมันถือว่าเยอะมากนะครับ แต่ถ้าผมไม่กลับเข้าไปซื้อซิ ผมคงมาไม่ถึงวันนี้ ตอนนั้นผมก็คิดอย่างนี้ครับ เราขายที่ราคาแพงๆแล้วกลับไปซื้อเวลาที่ราคามาลงมามากๆ (แหมเราช่างเทพอาไรเช่นนี้คิดได้เก่งขนาดนี้) เล่าสู่กันฟังครับ เรื่องเล็กๆของเม่าตัวหนึ่งครับ

Only when the tide goes out do you discover who’s been swimming naked.

ตอนที่คลื่นลมสงบแล้วเท่านั้นแหละ ที่จะรู้ว่าใครแก้ผ้าอยู่ใต้น้ำ

แหมะ!! เริ่มเห็น mos รำไรๆในบางตัวมาแล้ว แต่ไม่มีเงินสดนี่สิ!!!
(หุ้นที่มีก็ไม่กล้าขาย เอิ้กๆๆ...T-T)

ทฤษฎี เต่าเริ่มทำงานแล้ว
ขอให้ลงมาถึงวันที่เงินเดือนออก จะได้ซื้อกับเขาบ้าง
สงสัยนายตลาดเมาหมัด
ส่วนบริษัทต่างๆยังคงทำธุรกิจต่อไป

เหล็งฮู้ชง เขียน:ทฤษฎี เต่าเริ่มทำงานแล้ว
ขอให้ลงมาถึงวันที่เงินเดือนออก จะได้ซื้อกับเขาบ้าง
สงสัยนายตลาดเมาหมัด
ส่วนบริษัทต่างๆยังคงทำธุรกิจต่อไป

ศิษพี่เล่งฮู้...กรุณาอธิบายทฤษฎีเต่าให้ฟังหน่อยได้มั้ยครับ...ไม่ค่อยเข้าใจ