Thai Value Investor การลงทุนแบบเน้นคุณค่า ลงทุน VI หุ้นวีไอ Webboard

แล้วทำไมใน Opp Day ผมแทบไม่เคยเห็นบริษัทไหนยกเอางบกระแสเงินสดมาพูดเลยครับ แม้กระทั่งคำถามจากนักลงทุน-นักวิเคราะห์ก็แทบไม่มีคำถามที่เกี่ยวข้องเท่าไหร่เลย

ผมว่า เพราะงบกระแสเงินสด อาจเป็นข้อมูลภายในที่สำคัญได้ครับ

โดยส่วนตัวผมว่า ไม่จริงครับ...

ผมคิดว่า งบกำไรขาดทุนสำคัญที่สุด เพราะ เราลงทุนในกิจการ เราคาดหวังกำไรจากกิจการ เราเลยต้องการเข้าใจเหตุปัจจัยของกิจการว่า รายได้มายังไง ค่าใช้จ่ายเกิดอะไร และมีกำไรเท่าไหร่

ส่วนงบกระแสเงินสดเป็นตัวที่เอาไว้ใช้ Adjust งบกำไร/ขาดทุน เพื่อให้เห็นภาพของกำไร/ขาดทุนได้ชัดเจนมากยิ่งขึ้น เพราะ มีภาพหลายๆ อย่างที่งบกำไร/ขาดทุนไม่สามารถสะท้อนได้หมด เช่น นโยบายบัญชีที่กระทบกับค่าเสื่อม หรือ การลงทุนที่เกิดขึ้นในรอบบัญชีนั้นๆ เป็นต้น

อย่างการหา FCFF เพื่อเอาไปใช้ทำ DCF ก็ต้องเริ่มจากงบกำไรขาดทุนก่อนค่อยมาจบที่งบกระแสเงินสด ไม่สามารถเริ่มจากงบกระแสเงินสดได้เลย

เช่นเดียวกับงบดุล และหมายเหตุประกอบงบการเงิน ทั้งหมดทั้งมวลที่เราอ่าน ก็เพื่อที่จะได้เข้าใจว่า กำไรของบริษัทที่ผู้ถือหุ้นจะได้รับมีแนวโน้มเป็นอย่างไร มีความแข็งแกร่งขนาดไหน มีความเสี่ยงอะไร และเชื่อถือได้ขนาดไหน

เป็นคำถามที่ดีครับ เป็นคำถามที่ทำให้ได้คิด ผมนั่งคิดไปคิดมาแล้วอยากลองตอบคำถามในมุมของผมดู

งบการเงินโดยทั่วไปนั้นแบ่งเป็นสามส่วน ได้แก่
1. งบกำไรขาดทุน
2. งบดุลย์
3. งบกระแสเงินสด

สามประเภทนี้สำหรับผมนั้น สำคัญเท่าๆกัน ในทางทฤษฎีแล้วเราสามารถนำงบสองประเภทใดๆ มาแปลงเป็นงบอีกประเภทได้ เช่นหากเรารู้งบกำไรขาดทุนและงบดุลย์แล้ว เราก็สามารถคำนวนงบกระแสเงินสดได้เลยแม้บริษัทจะไม่ให้มา

สมัยก่อนที่มาตรฐานงบการเงินของ IFRS จะเป็นที่ยอมรับ ประเทศต่างๆโดยเฉพาะยุโรปที่มีฐานความรู้เก่าแก่ก็มีวิธีการบันทึกงบการเงินในแบบตัวเอง ซึ่งไม่ใช่ทุกประเทศที่จะบังคับส่งงบกระแสเงินสด เพราะนักลงทุนเอางบส่วนอื่นมาคำนวนหากระแสเงินสดเองได้

(ระบบบัญชีของใครของมันนี้ผมขอพูดตรงๆว่าบัดซบมาก.. ดีที่ไทยเราอิงกับ IFRS)

การที่สามารถคำนวนข้ามไปมาระหว่างงบได้ หมายความว่าข้อมูลในงบใดงบหนึ่งนั้น ก็ปรากฎอยู่ในอีกสองงบแล้ว เช่นถ้าอยากรู้ว่าบริษัทได้รับเงินสดเท่าไหร่ ก็สามารถหาจากกำไรปีนี้ ลบด้วยหนี้ที่ลูกค้ายังไม่ได้ชำระที่เพิ่มขึ้นมาในปีนี้ (และอื่นๆ)

จุดนี้ทำให้ผมคิดว่าสามงบหลักนี้มีศุกย์เท่าเทียมกัน

ในชีวิตการลงทุน เราอาจจะได้ยินจากหลายๆคนบ่อยๆว่างบกระแสเงินสดนั้นสำคัญมาก แต่ผมคิดว่าเขาคงไม่ได้หมายความว่าสำคัญที่สุด เพราะมันต้องใช้ประกอบๆกัน

ผมจำได้ว่าสมัยเด็กๆน้าชายผมขายปลีกเบียร์ 3 ขวดร้อย แช่เย็นแล้วด้วย ผมทราบราคาทุนบวกค่าไฟค่าคนแล้วรู้สึกว่าร้านแทบจะขายขาดทุน น้าให้เหตุผลว่าทำเพื่อกระแสเงินสด เข้าใจว่าเขาคงไปได้ยินมาผิดๆจากที่ไหนสักที่ว่าเงินสดนั้นสำคัญที่สุด ผมไม่ค่อยเห็นด้วยเท่าไหร่เพราะร้านกำลังขาดทุนเห็นๆ สุดท้ายร้านก็ไปไม่รอดเพราะขายดีแต่ไม่มีกำไร ส่วนคู่แข่งที่เป็นร้านใหญ่นั้นทำราคานี้ได้เพราะต้นทุนเขาถูกกว่า กำไรมากกว่า

ในทางกลับกัน ร้านค้าปลีกยาของญาติผมอีกร้าน มีสินค้าบางอย่างตั้งราคาขายไว้สูง ขายไม่ค่อยได้เลยต้องสต็อคของไว้นาน เงินไปจมกับ inventory พวกนี้แม้กำไรดีแต่ก็กระแสเงินสดไม่มี สินค้าส่วนนี้ไปไม่รอดเหมือนกัน แต่ดีที่มีสินค้าอีกส่วนช่วยไว้

สินค้าที่กระแสเงินสดดีสุดคือรถเข็นสำหรับคนพิการและคนสูงอายุ รถเข็นพวกนี้ราคาขายต่อชิ้นสูง กำไรก็ดี และร้านไม่ต้องจ่ายเงินไปซื้อสต็อกสินค้ามาก่อน แต่จะเป็นการฝากขายจากตัวแทนบริษัทรถเข็น ถ้าร้านขายได้เมื่อไหร่ค่อยเอาเงินไปให้ตัวแทน ถ้าพูดภาษาการเงินคือวงจรเงินสดติดลบ สินค้าพวกนี้ดีทั้งกำไร ดีทั้งเงินสด เป็นอะไรที่ทำให้ร้านยาหลายๆร้านอยู่ได้

ในงานประชุมผู้ถือหุ้น หรืองาน OppDay ผมได้ยินพูดถึงงบกระแสเงินสดในหลายๆรูปแบบนะครับ เช่นบริษัทไปซื้อวัตถุแล้วต้องจ่ายในกี่วัน ลูกค้าชำระเป็นเงินสดหรือเงินผ่อน หรือว่าสต็อกสินค้าเพิ่มขึ้นเท่าไหร่ คำถามพวกนี้ก็จะโยงไปกระแสเงินสดได้ แต่เนื่องจากมันฟังเข้าใจยาก คนเลยนิยมพูดถึงกำไรขาดทุนก่อน แล้วงบอื่นทีหลังๆครับ ซึ่งงบกำไรขาดทุนนั้นเป็นงบที่คนนิยมใช้ที่สุด

ขอบคุณ ดร. อย่างสูงครับ

งบการเงินทั้ง 3 ประเภทเป็นข้อมูลที่มีความเกี่ยวข้อง และต่อเนื่องกันคับ

wanwaan เขียน:งบการเงินทั้ง 3 ประเภทเป็นข้อมูลที่มีความเกี่ยวข้อง และต่อเนื่องกันคับ

คิดไปคิดมา
แต่ละงบก็สะท้อนคุณภาพของตัวเลขทางการเงินที่แตกต่างกันตามแต่อุตสาหกรรมเหมือนกันครับ เช่น B/S ของ bank หรืองบกำไรขาดทุนของพวกประกันชีวิตอาจสะท้อนอะไรได้น้อยกว่าอุตสาหกรรมอื่น หรืองบกระแสเงินสดของพวก capital intensive อย่างโรงแรม อาจสะท้อนอะไรได้มากกว่าพวกพัฒนาอสังหา หรือ finance

รวมๆ อาจจะขึ้นอยู่กับอุตสาหกรรมด้วยมั๊งคับ แต่ยังไงความต่อเนื่อง และเกี่ยวข้องกันของแต่ละงบก็สำคัญที่สุดคับ
ความเห็นผมอะนะ

จากที่เคยศึกษามา และเข้าใจในแบบของผมนะครับ งบกำไรขาดทุน กับงบดุล
สามารถแต่งตัวเลขได้ง่ายกว่างบกระแสเงินสดครับ (เอ..เกี่ยวป่าวหว่า...-_-??)

ผมเห็นด้วยกับหลายๆท่านครับว่า งบทั้ง 3 มีความสำคัญและเชื่อมโยงกัน
เวลาดูงบจึงควรดูประกอบกัน และที่สำคัญต้องไม่ลืมหมายเหตุประกอบงบด้วยครับ

ประเด็นจึงอยู่ที่ว่า เรากำลังสนใจเรื่องใดอยู่มากกว่าครับ เช่น ถ้าสนใจกำไร-ขาดทุน
ก็ต้องไปดูพวกต้นทุนต่างๆในงบกำไรขาดทุน ถ้าอยากรู้ทรัพย์สิน หนี้สินของบริษัท
ก็ต้องไปดูในงบดุล ถ้าอยากรู้ว่าบริษัททำธุรกิจแล้วสร้างเงินสดได้ปีละเท่าไร ลงทุน
ในแต่ละปีประมานเท่าไร ปันผลเป็นเงินสดทั้งหมดเท่าไร กู้เพิ่มมาบ้างไหม จ่ายดอกเบี้ย
เยอะไหมก็ไปดูในงบกระแสเงินสดได้ครับ

ส่วนเรื่อง Opp day จากที่ผมดูๆมาหลายบริษัท ส่วนใหญ่คนที่ไปมักจะอยากรู้
ตัวเลขในอนาคตมากกว่าตัวเลขในอดีตหนะครับ เช่น จะลงทนอะไรเพิ่มบ้าง
ลงทุนแล้วยอดขายโตกี่เปอร์เซนต์ คืนทุนในกี่ปี ส่วนถ้าจะถามอดีตก็มักจะเป็น
ทำไมงบกำไรขาดทุน Q นี้ออกมาไม่ดี เกิดจากอะไรมากกว่าที่จะถามว่า
ทำไมปีนี้ปันผลออกมาเยอะจัง เงินสดจะเหลือพอใช้ในบริษัทเหรอ???
ประมาณนี้ครับ.....^^)

สำหรับผม โดยส่วนตัว งบกระแสเงินสด มีความสำคัญในแง่ของ การดูคุณภาพของกำไร-ขาดทุน ที่เกิดจากงบกำไรขาดทุนครับ เนื่องจากว่างบกำไรขาดทุนนั้น การ manipulate ค่อนข้างทำได้ง่าย ผ่าน"ดุลยพินิจของผู้บริหาร" โดยเฉพาะ ค่าใช่จ่ายที่ไม่ได้เป็นตัวเงินต่างๆ โดยจะเน้นไปที่ Operating CF เป็นหลัก ถ้างบตัวนี้ ติดลบมาติดต่อกันหลายปี มันก็เหมือนเลือดที่ไหลออกจากร่างกายไม่หยุด สักวัน บ.ก็จะมีปัญหาได้ แต่ถ้าเมื่อใด ถึงแม้ขาดทุน แต่ ยังมี operating CF ที่เป็นบวกเข้ามาอยู่ บ. ส่วนมากก็จะยังอยู่รอดครับ ดูตัวอย่างสายการบินแห่งชาติของเรา เป็นตัวอย่างก็ได้ครับ

สำคัญตอนจะตีแตกช่วงวิกฤติ แบบนั้นเป็นไปได้มั้ยครับ

เหมือนประเมินทุกอย่างมาแล้ว ตัวนี้ยืนยันว่ามีกระแสเงินสดดีอยู่

วิกฤติทีไร คนที่มีสภาพคล่องรอดทุกที

ในช่วงปกติก็เลยไม่ค่อยพูดถึง แต่พี่บางท่านก็ให้ความสำคัญมากนะครับ

ผมให้น้ำหนักเท่าๆกัน ทุกงบนะครับ มีสมองดี (งบกำไรขาดทุน) หน้าตาดี (งบดุล) แต่แขนขาขาด (เงินสดจากงบกระแสเงินสดเป็นศูนย์) ก็สามารถประสบความสำเร็จได้ยากครับ

จะให้บอกว่าว่างบใดสำคัญที่สุด คงบอกยาก
เห็นด้วยอย่างที่ คุณวันวาน "wanwaan" บอกไปครับ

โดยทั่วไปงบทั้ง 3 มันสัมพันธ์กัน ประเภทของธุรกิจ จะตัวบ่งบอกว่า
ควรให้ความสำคัญกับตัวงบใดเป็นอย่างแรกครับ

ถ้าผมจำไม่ผิด คุณฉัตรชัยจะให้ความสำคัญกับงบกระแสเงินสดที่สุด

ถ้าเอาด่วนก็งบกำไรขาดทุน
ถ้าเอาแบบตีแตก ก็ลงไปที่งบดุลกับงบกระแสเงินสด
เพราะ ธุรกิจขาดอะไรขาดได้ แต่ขาดเงินสด ก็เรียบร้อย
การขาดเงินสดถึงได้เกิดกิจการรับซื้อขายเช็คเกิดขึ้น หรือขายส่วนลด (Factoring) เกิดขึ้น ให้กิจการมีเงินไปหมุนจ่ายเงินเดือนของพนักงาน มีของมาส่งลูกค้า
แต่สิ่งที่สำคัญที่สุดมันไม่ใช่เรื่องเงินหรอก มันคือ สิ่งอื่นๆ เช่น นวัตกรรมใหม่ๆ(Innovation) หรือ คุณค่าของความคิดที่ให้เกิดเป็นรูปเป็นร่างในอนาคตต่างหาก
ในปัจจุบันหลากๆๆโครงการที่เกิดขึ้น มีคือ สิ่งที่ฝันกลางวันในอดีตที่เริ่มจากหนังก่อน แล้วค่อยมาเป็นสินค้าในปัจจุบัน

เรียนเจ้าของกระทู้ถ้าอยากเข้าใจเรื่องพวกนี้ลงบัญชีรามเลยครับ รู้สึกขั้นสูงสองจะมีการทำงบกระแสเงินสด

ผมลองนึกดูว่าถ้าหากงบในปัจจุบันนี้ไม่มีงบกระแสเงินสดให้ดูล่ะ? เราจะวิเคราะห์งบได้ลำบากขึ้นไหม

ผมว่ามีส่วนระดับหนึ่งเลยครับ ถ้าจะตอบคำถามว่า บริษัทมีเงินจ่ายหนี้พอไหม ใกล้ขาดสภาพคล่องหรือยัง

ไม่ครับ ผมว่างบกระแสเงินสดไม่น่าจะสำคัญกว่า งบดุล และงบกำไรขาดทุน เพราะว่างบกำไรขาดทุนบอกรายได้ รายจ่าย กำไรและกำไรต่อหุ้นและยังใช้ทำการวิเคราะห์แนวดิ่งได้ดีอีก งบดุลก๊สำคัญไม่แพ้ งบกระแสเงินสด เพราะว่าคุณจะรู้ถึงสถานะของบริษัทนั้นๆว่าสถานะเป็นอย่างไรที่ เวลานั้นๆเวลาหนีง ใช้เทียบอีกเวลาหนึ่งๆได้ งบกระแสเงินสด ก็สำคัญเพราะคุณสามารถใช้วิเคราะห์กระแสเงินสดที่ะธุรกิจนั้นๆทำได้ว่าในงวดบัญชีหนึ่งๆนั้นมีกระแสเป็นลบหรือบวกมากน้อยเพียงไร อีกยังใช้ดูค่าสื่อมและตัดจำหน่ายได้เวลาที่คุณต้องการทำ DCF. ส่วนตัวผมเห็นว่างบทั้งสามมีประโยชน์เท่ากันไม่มีงบใดงบหนึ่งสำคัญไปกว่ากันครับ.

งบกระแสเงินสดเหมือนผู้ช่วยพระเอกให้เราเข้าใจกิจการได้ง่ายขึ้น
1.งบกระแสเงินสดแต่งยาก เพราะงบกระแสเงินสดเป็นงบกระแสเงินสดทางอ้อมถ้าจะแต่งก็ต้องไปแต่งทั้งงบแสดงฐานะการเงิน และงบกำไรขาดทุนเพื่อกระทบยอดมาวุ่นมาก ส่วนใหญ่ทำแค่การจัดกลุ่มเช่นดอกเบี้ยจ่ายเยอะก็เอาไปไว้ที่ CFF CFOจะได้ดูดี
2. จัดกลุ่มรายการจากงบแสดงฐานะการเงินและงบกำไรขาดทุนเป็นกิจกรรมเรื่องของการบริหารเงินในกิจการทั้ง CFO CFI CFF
3. ใน CFO จะมีการปรับปรุงยอดรายได้รายจ่ายที่ไม่ใช่เงินสดออก ทำให้หากำไร(ขาดทุน)พิเศษที่มาครั้งเดียวได้ง่ายขึ้นบางทีก็ไม่เห็นในงบกำไรขาดทุน (ไปซุกๆเอาไว้) เช่นรายการ หนี้สงสัยจะสูญ ปรับมูลค่าสินค้าคงเหลือ ด้อยค่าสินทรัพย์ กำไรจากการขายสินทรัพย์ กำไรจากการปรับโรงสร้างหนี้