⛩ ปรัชญาญี่ปุ่น “โคดาวาริ” กับการลงทุน และประโยชน์ของการคิดเล็ก
โพสต์แล้ว: อาทิตย์ ก.ค. 02, 2023 11:27 pm
เนิ่นนานมาแล้วที่ประเทศญี่ปุ่นเป็นจุดหมายปลายทางยอดนิยมของนักท่องเที่ยวทั่วโลก คนส่วนใหญ่รวมไปถึงตัวผมเองนั้น ในฐานะคนนอก มักกล่าวถึงญี่ปุ่นในมุมมองของความไร้ที่ติ งานบริการที่เหนือระดับ และความใส่ใจในรายละเอียด “นี่คือเสน่ห์ราวต้องมนตร์” ซึ่งสร้างความประทับใจและความตื่นตะลึงงันได้ในคราวเดียว ถนนหนทางสะอาดสะอ้าน ความเป็นระเบียบเรียบร้อย ระบบสาธารณูปโภคและโครงสร้างพื้นฐานสะดวกสบาย ทุกสิ่งใช้งานได้ดีและตรงต่อเวลา
.........................
คงเหมือนกันกับทุกประเทศ ญี่ปุ่นก็มีข้อด้อย พวกเขาเองก็บ่นอุบเรื่องมาตรฐานที่ย่ำแย่ลงทุกวัน แต่ปฏิเสธไม่ได้เลยว่า ชาวญี่ปุ่นส่วนใหญ่ยังคงกระตือรือร้นที่จะรักษามาตรฐานระดับสูงเอาไว้ หากจำเป็นต้องให้คะแนนภาพรวมในงานภาคบริการของญี่ปุ่น คงหนีไม่พ้นที่ผมจะเขียนเกรด A+ ให้กับพวกเขาอยู่ดี ช่างลำเอียงตามความพิสมัยส่วนตัวเสียเหลือเกิน หากลองพิจารณาดูว่าเหตุใดญี่ปุ่นจึงสามารถส่งมอบสินค้า บริการ และประสบการณ์ร่วม อันมีคุณภาพสูงได้อย่างสม่ำเสมอ? เราจำเป็นจะต้องเข้าใจแนวคิดเรื่อง “โคดาวาริ (ko-da-wa-ri)”
.........................
“โคดาวาริ [こだわり] ” เมื่อผมลองใช้ Google แปลภาษา ได้ความหมายประมาณว่า “ความหลงใหล หมกมุ่น มุ่งมั่น” หากเรายึดตามข้อเขียนของ “เคน โมงิ (Ken Mogi)” จากหนังสือ “The Little Book of Ikigai : อิคิไก ความหมายของการมีชีวิตอยู่” นั้นกล่าวว่า โคดาวาริเป็นแนวคิดที่แปลความหมายสู่ภาษาอื่นได้ยาก ในภาษาอังกฤษมักแทนด้วยคำว่า “Commitment (คำมั่น)” หรือ “Insistence (คำยืนยัน)” อย่างไรก็ตามคำแปลเหล่านี้ไม่สามารถจับใจความที่แท้จริงของคำศัพท์ดังกล่าวได้ เฉกเช่นเดียวกันกับอีกหลายๆแนวคิดซึ่งถูกบ่มเพาะจากบริบททางสังคมเฉพาะตัวอันแตกต่างกัน
.........................
โคดาวาริ หมายถึง “มาตรฐานส่วนตัวที่ปัจเจกบุคคลทุ่มเทอุทิศตนให้ โดยยึดถือวิถีทางในชีวิตอันมั่นคงแน่วแน่” มักจะใช้ในบริบทของระดับคุณภาพ ระดับความเป็นมืออาชีพที่คนๆหนึ่งยึดมั่น มันคือทัศนคติซึ่งก่อร่างสร้างตัวและดำรงอยู่ภายในบุคคลนั้นๆ แทบจะเรียกได้ว่าตลอดชีวิต โคดาวาริโดยธรรมชาติมักเป็นเรื่องส่วนตัว “มันแสดงออกถึงความภาคภูมิใจในสิ่งที่เขากำลังทำอยู่” เกริ่นมาจนถึงย่อหน้านี้เราอาจสรุปอย่างรวบรัดตัดตอนได้ว่า “โคดาวาริ คือวิถีทางนำเราไปสู่ความใส่ใจเป็นพิเศษต่อรายละเอียดเล็กๆน้อยๆ” การเริ่มต้นกับสิ่งเล็กๆ โดยไม่จำเป็นต้องตัดสินผลลัพธ์แห่งความพยายามด้วยเป้าหมายหรือแผนการอันใหญ่โตโอ่อ่าใดๆ
.........................
[การลงทุน : ‘ชาย มโนภาส’ นักลงทุนวีไอไทย เคยกล่าวประโยคอันควรค่าแก่การตระหนักรู้ไว้ว่า “นักลงทุนที่จะประสบความสำเร็จนั้นเชือดเฉือนกันที่รายละเอียด” กระบวนการลงทุนควรเป็นความง่าย ที่โอบคลุมด้วยความใส่ใจเป็นพิเศษต่อรายละเอียด นักลงทุนที่ประสบความสำเร็จ อย่างน้อยก็ในนิยามของผม ต่างล้วนมีมาตรฐานส่วนตัวที่ตนเองจะต้องก้าวข้ามผ่านไปให้ได้ พวกเขามีความทุ่มเทพยายาม อุทิศวันเวลา และยึดมั่นในหลักการที่ตนเองศรัทธา โดยไม่ไหวเอนไปตามกระแสคลื่นของมวลชน]
.........................
[การลงทุน : การลงทุนในบริษัทใดๆ ไม่สำคัญเลยว่าคนอื่นจะคิดเห็นอย่างไร มันสำคัญที่ว่าคุณรู้ลึก รู้จริงเกี่ยวกับสิ่งที่จะลงทุนมากแค่ไหน? ซึ่งแน่นอนว่าจำเป็นต้องอาศัยรายละเอียดเล็กๆน้อยๆ เพื่อสร้างผลลัพธ์อันน่าพึงพอใจ คุณอาจจำเป็นต้องรู้ลึกมากกว่าพนักงานระดับผู้จัดการของบริษัทที่สนใจเข้าลงทุนเลยทีเดียว กระบวนการลงทุนที่ดีอาจเป็นเพียงการแน่วแน่ในวิถีทางที่เราศรัทธาซึ่งถูกพิสูจน์แล้วว่าน่าเชื่อถือ ใส่ใจต่อรายละเอียดเล็กๆกับการเก็บข้อมูลและสิ่งที่กำลังวิเคราะห์ มีความสุขกับเรื่องราวระหว่างทาง ทำทุกอย่างที่เกี่ยวข้องกับวิถีนักลงทุนของคุณเองแบบมืออาชีพ มีคุณภาพ สร้างเหตุให้ดี ผลที่ดีก็จะบังเกิดขึ้นไม่ช้าก็เร็ว คุณคาดหวังผลลัพธ์ต่อสิ่งที่ลงทุนไปมากน้อยแค่ไหน นั่นขึ้นอยู่กับมาตรฐานส่วนตัวผสานรวมกับสิ่งที่คุณทุ่มเทกระทำลงไป]
.........................
การเริ่มต้นเล็กๆ ลงมือทำทีละขั้นตอน เพื่อเดินทางไปสู่ความสมบูรณ์แบบ คือหลักการทำงานของชาวญี่ปุ่น และถือเป็นหลักการร่วมกันโดยทั่วไป “โคดาวาริ” ในตัวมันเองคือลักษณะนิสัยที่ไม่ยอมประนีประนอมและยึดถือตนเองเป็นหลัก การทำงานเล็กๆเพื่อมุ่งไปสู่ความสมบูรณ์แบบ ประเทศญี่ปุ่นมีประชากรจำนวนมหาศาลที่แสดงออกถึง “โคดาวาริของตัวเอง”
.........................
เหลี่ยมมุมที่สำคัญที่สุดของ “โคดาวาริ” คือ เขาเหล่านั้นจะแสวงหาเป้าหมายของตนเอง ซึ่งอยู่เหนือกว่า และไกลกว่าความคาดหวังหรือความต้องการขั้นพื้นฐาน ผู้คนที่มีโคดาวาริ ไม่อาจพึงพอใจเพียงแค่ว่า “แค่นี้ก็ดีแล้วนะ” พวกเขาจะไม่หยุดแสวงหาคุณภาพขั้นสูงสุดของสิ่งที่กำลังทำอยู่ การทำสิ่งที่เรียกว่า “ก็ดีนะ” จะทำให้คุณประสบความสำเร็จตามสมควร แต่คนที่มีโคดาวาริจะไปไกลกว่านั้น คำว่า “ดีพอ” ไม่เคย “ดีพอ” สำหรับพวกเขา เรียกได้ว่า “พวกเขากำลังสร้างสรรค์สิ่งที่ทำอยู่อย่างบ้าคลั่งเลยล่ะ” คนทั่วไปที่บังเอิญผ่านมาพบเห็นจะรู้สึกว่าผู้แสวงหาความสมบูรณ์แบบเหล่านี้ทำอะไรที่ล้นเกิน มากเกินไป เมื่อวันเวลาผ่านพ้นไปคุณจะตระหนักได้ว่าคุณภาพสุดล้ำลึกที่ตามหามันมีอยู่จริง การทะลุขีดจำกัดเพื่อสร้างสิ่งใหม่อันแตกต่างไปจากเดิมอย่างสิ้นเชิง
.........................
[การลงทุน : นักลงทุนควรมีกระบวนการและแผนการเป็นของตนเอง ซึ่งยึดโยงอยู่กับเป้าหมายส่วนตัวของชีวิต การแสวงหา เข้าใจ และออกแบบเป้าหมายส่วนตัวนั้นสำคัญยิ่งกว่าการพยายามลงทุนให้ได้กำไรมากๆ และเฝ้าดูว่าผู้อื่นคิดเห็นอย่างไรกับตนเอง ความพึงพอใจต่อผลลัพธ์ทางการลงทุนของคุณนั้นขึ้นอยู่กับตัวคุณเอง ไม่ใช่ความเห็นของคนอื่น หากเราศึกษาประวัติของนักลงทุนที่ประสบความสำเร็จทั้งในประเทศไทยหรือต่างประเทศก็ตาม “พวกเขาล้วนมีช่วงเวลาอันล้นเกิน” มีความคาดหวังที่อยู่ไกลออกไปเกินกว่าความต้องการขั้นพื้นฐานของมนุษย์ นั่นคือความมั่งคั่งร่ำรวยมหาศาล ไม่ผิดหรอกที่คุณก็เป็นคนหนึ่งซึ่งคาดหวังเช่นนั้น]
.........................
[การลงทุน : ความร่ำรวยเป็นสิ่งที่นักลงทุนในหุ้นใฝ่ฝันหา นักลงทุนผู้มั่งคั่งทุกคนต่างเคยผ่านช่วงเวลาอันล้นเกิน ทุ่มเทวันเวลาเพื่อศึกษาเรียนรู้ และลองผิดลองถูกกว่าครึ่งค่อนชีวิต พวกเขาต้องการความสมบูรณ์แบบในกระบวนการลงทุน การลงทุนแบบคนทั่วๆไปมันไม่ดีพอ ไม่มากพอ ไม่ใส่ใจเพียงพอ ที่จะนำพาพวกเขาเข้าใกล้ยังเป้าหมายส่วนตน พวกเขามีช่วงเวลาที่บ้าคลั่งและล้นเกิน เกินกว่าที่เราจะเข้าถึง หรือยินยอมสละทุกสิ่งทุกอย่างที่มี เพื่อออกเดินทางสู่เป้าหมายนั้น พวกเขาทะลุขีดจำกัด มีคุณภาพล้ำลึก และประสบความสำเร็จในสิ่งที่ต้องการ แล้วคุณต้องการอะไรจากการลงทุนล่ะ? คำตอบอยู่ในเป้าหมายของคุณ ไม่ใช่พวกเขา]
.........................
คนญี่ปุ่นเก่งในเรื่องการซึมซับ ปรับใช้ แล้วครอบครองสิ่งที่นำเข้ามาจากต่างประเทศตั้งแต่โบราณ ไปจนถึงการอุทิศตนสร้างสิ่งของด้วยความมุ่งมั่นตั้งใจอย่างพิถีพิถัน บางครั้งจนถึงขั้นน่าตลกขบจัน หากคุณพิเคราะห์พิจารณาโคดาวาริด้วยความรู้สึกนิ่งสงบ มันดูเหมือนจะนำพาคุณไปสู่วิธีการที่ไม่ยืดหยุ่น ยึดติดขนบธรรมเนียมมากเกินไป จิตใจคับแคบไม่ยอมเปิดรับอิทธิพลภายนอก หากแต่ถ้าคุณมองไปให้ไกลกว่านั้น ชาวญี่ปุ่นเป็นคนขี้สงสัยมาตั้งแต่ไหนแต่ไร การเริ่มต้นกับสิ่งเล็กๆ ด้วยจิตใจที่เปิดกว้างและเต็มเปี่ยมไปด้วยความอยากรู้อยากเห็นเฉกเช่นเมื่อครั้งเยาว์วัย ถือเป็นจุดเริ่มต้นที่ยิ่งใหญ่ ทุ่มเทให้กับเหตุผลส่วนตัวของตนเอง คุณอาจพบความเชื่อมโยงบางอย่างระหว่างความอยากรู้อยากเห็นกับเป้าหมายของชีวิต
...
ความรู้สึกแห่งวัยเยาว์ ความมุ่งมั่น และความหลงใหล คือสิ่งสำคัญต่อ “ความหมายของการมีชีวิตอยู่” มันไม่สำคัญเลยว่าเป้าหมายของคุณคืออะไร
.........................
[การลงทุน : สิ่งสำคัญต่อกระบวนการพัฒนาตนเองของนักลงทุนคือการเรียนรู้จากผู้อื่นและนำมาประยุกต์ใช้ ซึ่งการประยุกต์ใช้คือการนำสิ่งที่เรียนรู้มาปรับเปลี่ยน ดัดแปลง ต่อยอด ให้เหมาะสมกับจริตและเป้าหมายส่วนตัวของคุณ หากกระบวนการเรียนรู้ของคุณมีคุณภาพและพิถีพิถันมากพอ มันอาจเรียกได้ว่า “การสร้างสรรค์สิ่งใหม่” ซึ่งแตกต่างไปจากเดิม และเหมาะสมกับตัวคุณเอง การยอมรับอย่างภาคภูมิในสิ่งที่ตนเป็น และได้รับการยอมรับจากสังคมรอบข้างเปรียบเสมือนการได้จารึกเข้าสู่หอเกียรติยศอย่างไรอย่างนั้น]
.........................
“โคดาวาริ” คือการเริ่มต้นจากสิ่งเล็กๆ อย่างพิถีพิถัน มีคุณภาพ เพื่อเป้าหมายเฉพาะตน ไม่แตกต่างจากความมุ่งมั่นเพื่อเดินทางไปสู่การเป็นนักลงทุนที่ประสบความสำเร็จของคุณ หรือของผมเลย สิ่งสำคัญคือการใส่ใจในรายละเอียดเล็กๆน้อยๆ หลงใหลในกระบวนการลงทุนระหว่างทาง สร้างมาตรฐานอันมีคุณภาพ ไม่ยอมรับต่อความไร้ประสิทธิภาพในกระบวนการหรือจิตใจที่อาจเกิดขึ้น หากว่าความรู้สึกแห่งวัยเยาว์ ความมุ่งมั่น และความหลงใหล คือสิ่งสำคัญต่อ “ความหมายของการมีชีวิตอยู่” ในจริตแบบญี่ปุ่น ความอยากรู้อยากเห็น ความมุ่งมั่นทุ่มเท และความรักในสิ่งที่ทำ ก็คือสิ่งสำคัญต่อ “ความสำเร็จในการลงทุน” ของพวกเราเช่นกัน มันอาจเป็นส่วนหนึ่งของความหมายบางอย่าง ความหมายอันแตกต่างหลากหลาย “ความหมายของการมีชีวิตอยู่”
...
ขอให้มีความสุขกับการลงทุน ในทุกๆวันนะครับ
...................................................
ขอขอบคุณเนื้อหาบางส่วนจากหนังสือ
....
“The Little Book of Ikigai : อิคิไก ความหมายของการมีชีวิตอยู่”
ผู้เขียน: Ken Mogi
ผู้แปล : วุฒิชัย กฤษณะประกรกิจ
สำนักพิมพ์ : Move Publishing
.........................
ข้อมูลเพิ่มเติม : ภาพประกอบบทความมีที่มาจากภาพยนตร์เชิงสารคดีเรื่อง “Jiro Dreams of Sushi” หากคุณผู้อ่านสนใจเรื่องราวแนวคิด “โคดาวาริ” และอยากซึมซับประสบการณ์ผ่านหนังดีๆสักเรื่องหนึ่ง ซึ่งสามารถสร้างแรงกระตุ้นให้เราลุกขึ้นมุ่งมั่นทำบางสิ่งที่เล็กน้อยแต่สวยงาม แนะนำเลยครับ มันให้แง่คิดที่ดีจริงๆ ต่อให้เป้าหมายในชีวิตเราจะแตกต่างกันก็ตาม